Shanghai – Er zijn maar weinig mensen met wie Xi Jinping de spotlights wil delen. Een van hen is Karl Marx – geen echte bedreiging. Als ideologische vader van de Volksrepubliek China kreeg Marx, bij gelegenheid van zijn tweehonderdste geboortedag, zijn eigen televisieshow. In de show met de naam Marx had gelijk worden moderne thema’s doorgenomen aan de hand van zijn socialistische gedachte. Alle trucs trekt de staatszender cctv uit de kast om het thema sexy over het voetlicht te brengen. Op de eerste rij zitten hippe jongens en meisjes van begin twintig – door Chinese jeugd aangeduid als xiao xian rou, wat zoveel betekent als brokjes vers vlees. Het programma opent met Alle Menschen werden Brüder waarna gesprekken, tekenfilmpjes en gedichten volgen.
Marx’ gedachtegoed is gecategoriseerd naar thema’s die de jongeren van tegenwoordig bezighouden: liefde, carrière, familie en het leven in het algemeen. Marx’ eerste baan als journalist, was dat nou een slimme keuze? De socialist wordt neergezet als een succesvolle yup. Studeer net als hij, dan word je ook succesvol, vind je de liefde en het respect van je familie – is de boodschap.
China lijkt al mijlenver weggedreven van Marx’ socialisme, maar de Communistische Partij wil nu eenmaal een theoretisch fundament onder haar beleid. Het ‘socialisme met Chinese kenmerken’ is volgens Beijing gestoeld op Marx’ ideologie. Dat vergt wat creativiteit. Zo gaat de tweede aflevering van het programma over de klassenstrijd. Was dat tijdens de Culturele Revolutie nog een centraal thema, nu vertaalt de gastvrouw van de show de strijd naar de hedendaagse worsteling met het leven – dat maakt Marx’ ideologie een stuk hipper.
Marx vond de liefde bij Johanna, aan wie hij gedichten opdroeg die oudere Chinezen fronsend aanhoorden. ‘Het is voor het eerst dat ik hem zulke erotische woorden hoorde zeggen’, zegt een 47-jarige man die de show zag. De derde aflevering, met de naam ‘Het geheim van het kapitaal’ vindt beter aansluiting bij de Chinese werkelijkheid. Gevoeglijk wordt Xi Jinpings campagne om armoede uit te roeien erbij gehaald.
Als de Communistische Partij maar trouw blijft aan Marx’ ideeën heeft China een solide basis, dat is de boodschap van Jiang Hui. In zijn grijze pak houdt hij, met opgeheven vingertje een gortdroog betoog over zijn held. Het ging bij andere landen mis omdat ze afweken van de lijn die Marx had uitgezet. Jiangs commentaar sluit aan bij de gedachte dat de Sovjet-Unie ineen klapte door intern partijgedoe, niet doordat de ideologie faalde. Dat zal China niet gebeuren.