Museum wordt bordeel

Het Multatulimuseum in de Amsterdamse Korsjespoortsteeg dreigt teruggegeven te worden aan de vrije markt. De gemeente stopt de bestaanssubsidie. Reden: te weinig bezoekers. In dat geval moet het geboortehuis van de grootste Nederlandse schrijver de deuren sluiten of een andere bestemming vinden. Gezien de bedrijvigheid in de buurt ligt een Multatulibordeel voor de hand, met de chaise longue waarop de schrijver is gestorven als exclusief pronkstuk. En de urn waarin zijn as venijnig ronddwarrelt op de schoorsteenmantel in de SM-kelder.

Sexy boeken

Vrouwen vinden het een afknapper als een man Harry Potter leest of In de ban van de ring, zo blijkt uit een grootscheeps onderzoek dat Penguin Books deed onder het vrouwelijke lezers publiek. Aantrekkelijke mannen lezen non-fictie en klassieke literatuur. Acht op de tien vrouwen laten zich bij een eerste kennismaking al dan niet afschrikken door het boek dat de ander in handen heeft. Is dat een «romannetje», een boek over sport, een sciencefictionroman of iets erotisch, dan kan de lezer in kwestie het wel vergeten. De (Engelse) vrouw ziet een man in de trein, metro of op een bankje in het park liever verdiept in Emily Brontë dan in Tom Clancy, J.K. Rowling of Tolkien. Het meest sexy wordt het gevonden als een man een boek aan het lezen is van Nick Hornby, Ian McEwan of F. Scott Fitzgerald.

Paardenbloemen

Er zit een nieuwe spellingsherziening aan te komen. De paardebloem, gespaard bij de vorige in 1995, krijgt nu ook een tussen-n, net als kattekruid en vliegezwam. Kennelijk zijn ze er bij de Taalunie nog steeds niet achter dat de tussenklank bij samengestelde woorden geen betekenisdragende functie heeft, maar slechts een uitspraakvergemakkelijkende. (Het is immers in het Engels ook geen teethbrush maar toothbrush.) En die vergemakkelijking wordt juist teniet gedaan door het strooien met tussen-n’en.

De bijbel volgens Beatrix

Dat de bijbel er niet is om gelezen maar om geduid te worden, bewees Beatrix op woensdag 27 oktober, toen zij bij de overhandiging van de Nieuwe Bijbelvertaling de eerste verzen uit Genesis voordroeg. Het verhaal van de goddelijke Big Bang is bekend: de aarde was nog woest en doods en duisternis lag over de oervloed en Gods geest zweefde over het water (nieuwe vertaling). Maar in plaats van «oervloed» las Hare Majesteit «overvloed». Een begrijpelijke vergissing: overvloed staat veel dichter bij haar belevingswereld.

Believer

In de nieuwste The Believer kijkt Nick Hornby ironisch terug op zijn nu al twaalf maanden durende medewerking aan het blad. Hij kon zich in het begin niet voorstellen dat hij ooit voor de «84 ijzingwekkend extatische jonge mannen en vrouwen die dit blad in The Believer Towers runnen» vaker dan één keer zou schrijven.

Maar hij is tot inkeer gekomen en heeft van ze geleerd dat je vooral moet schrijven over boeken die je leuk en mooi vindt. In Engeland doen critici het volgens hem precies andersom: daar schrijven ze alleen over boeken waar ze geen reet aan vonden en die ze niet uit kregen.

LRB 25

De London Review of Books bestaat deze maand 25 jaar. De oplage van de tweewekelijkse krant met besprekingen en essays ligt rond de vijftigduizend. Bovendien maakt de LRB deel uit van het Londense straatbeeld. Hij kan, vaak naast concurrent The Times Literary Supplement, worden teruggevonden bij krantenkiosken op straat.

Overigens inspireerde het internetarchief van TLS, dat loopt van 1902 tot 1990, de Groene-redactie eerder tot de lancering van het Groene-archief dat van 1877 tot 1940 loopt (www.groene.nl). De vorig jaar door de LRB, dat met een moeizame exploitatie kampt, geopende eigen boekwinkel klinkt ook zo gek nog niet.

Norman Mailer

Meer bedoeld voor het Amerika van John Kerry dan dat van George W. Bush lijkt de populaire en ook hier uitgezonden tv-serie Gilmore Girls, die zich in een gewoon Amerikaans stadje afspeelt en een moeder en haar dochter als hoofdpersoon heeft. De van grande lattes genietende hoofdpersonen zie je in plaats van op de bank achter de tv eerder op de veranda met een boek of in een conversatie waarin wordt gerefereerd aan romans.

«Ik bedacht dat ik nog nooit in mijn leven een meisje zo intens had zien lezen. Ik dacht: ik moet haar spreken.» Zo luidt de eerste zin van haar aanstaande vriendje als de jongste dochter in de eerste aflevering al met Moby Dick en Madame Bovary te zien is geweest.

Niet verbazing wekkend dus dat Norman Mailer nu als gast in een aflevering verschijnt.

Literaturen

Refererend aan de overvloed aan aandacht rond verjaardagen en geboorte- en sterfdagen van auteurs spot de redactie van Litera turen (Duitsland) met Der Spiegel, dat de primeur van de tweehonderdste sterfdag van Schiller volgend voorjaar reeds deze herfst presenteerde. Literaturen verontschuldigt zich voor het laten passeren van de negentigste sterfdag van Georg Trakl, de zeventigste van Joachim Ringelnatz, de 45ste van Hans Henny Jahnn, alsmede de 310de geboortedag van Voltaire, de 95ste van Ionesco en de 65ste van Margaret Atwood.

Zeer merkwaardig. Op de cover van dezelfde Literaturen van deze maand prijkt een portret van Hans Magnus Enzens berger. Met daarnaast het opschrift: «75 Jahre H.M. Enzensberger».