‘Onze school staat nu heel hoog in de statussen’, zegt een elfjarig wit jongetje uit Brooklyn triomfantelijk. Hij heeft zojuist uitgelegd dat iedereen die naar de middelbare school gaat een ‘boek over statussen’ thuisgestuurd krijgt en dat hun school, de School for International Studies (sis), vroeger een lage status had. Sinds de komst van hemzelf en zijn vriendjes is die veel hoger geworden. Zijn analyse maakt pijnlijk duidelijk hoe hardnekkig de krachten die voor onderwijssegregatie zorgen nog altijd zijn.
Voor de vijfdelige podcastserie Nice White Parents volgde journalist Chana Joffe-Walt de school gedurende een periode van vijf jaar. Tegelijkertijd dook ze in de geschiedenis van sis, zich afvragend waarom het openbaar onderwijs in de 21ste eeuw nog steeds langs lijnen van kleur gesegregeerd is, en niet-witte kinderen systematisch minder goede kansen biedt. De vraag is niet verrassend of origineel, maar het antwoord van Joffe-Walt is dat wel.
Ze besluit de microfoon niet te richten op de groepen waarvoor het systeem tekortschiet – en waarop onderwijsbeleid zich doorgaans richt om ongelijkheden recht te trekken. In plaats daarvan zoomt Joffe-Walt diep in op mensen voor wie het systeem juist wél werkt: aardige witte ouders, die graag willen dat hun kind naar een ‘diverse’ openbare school gaat, maar daar vaak zoveel invloed naar zich toe trekken dat het ten koste gaat van de oude leerlingen. Zo ook de witte ouders en leerlingen die in de herfst van 2015 op de School for International Studies arriveren, waar op dat moment het grootste deel van de leerlingenpopulatie zwart en hispanic is. De witte ouders kiezen voor deze school omdat ze er van het schoolhoofd, dat de nieuwe doelgroep graag wil binnenhalen, een talenprogramma mogen opzetten waarin een deel van de lessen in het Frans gegeven wordt. Ze moeten daarvoor weliswaar zelf het geld bijeenbrengen, maar dat is dankzij vriendelijke vader Rob, die professioneel fundraiser is, geen enkel probleem. De oudervereniging van sis denkt daar anders over. Wie zijn deze mensen, die met een zak met 50.000 dollar de school binnenkomen, uitsluitend bestemd voor een Franstalig programma? Zijn er geen urgentere bestemmingen? Waarom worden bepaalde vakken en buitenschoolse activiteiten opeens in het Frans aangeboden, een taal die sommige nieuwe kinderen van huis uit meekrijgen maar de oude leerlingen helemaal niet spreken?
Joffe-Walt maakt de spanningen voelbaar middels sublieme scènes en interviews. Ze is aanwezig bij het veel te chique gala waar het nieuwe Franse programma gelanceerd wordt, bij hoogst ongemakkelijke oudervergaderingen, maar vooral in de gangen van de school, waar ze de ongefilterde reacties van de leerlingen opvangt. Het resultaat is een diepgravend journalistiek portret van sis, maar ook een onderzoek naar onderwijsongelijkheid in bredere zin. Juist door deze ene casus tot in detail uit te pluizen, biedt de podcast belangrijke inzichten over de onderliggende en zichzelf steeds herhalende dynamiek van schoolsegregatie. De titel maakt duidelijk voor welke groep er volgens Joffe-Walt – die zichzelf trouwens expliciet tot de ‘nice white parents’ rekent – werk aan de winkel is.
Nice White Parents is een productie van Serial en The New York Times, en is te beluisteren via verschillende podcastapps of via newyorktimes.com/podcasts