Kaapstad – Nog drie maanden en dan is het zo ver: Kaapstad zit zonder water. Day Zero, zoals die dag is gedoopt, is nu 22 april, maar kan dichterbij komen als de Kapenaars niet onder een verbruik van vijfhonderd miljoen liter per dag komen. Nu zitten ze daar nog vijftien procent boven. Volgens de nieuwsdienst enca neemt 54 procent van de bevolking van Kaapstad inmiddels waterbeperkende maatregelen. Dat klinkt teleurstellend, maar is beter dan in december toen slechts 37 procent het nodig vond om waterverspilling te voorkomen.
Je ziet het om je heen. Wc’s stinken omdat er niet doorgetrokken wordt. Vrienden hebben gigantische watertanks aangeschaft waarin regenwater kan worden opgevangen. Voor duizend euro heb je er een voor tienduizend liter. Het is een beetje als de atoomknop van Trump: de mijne is groter dan de jouwe. Je merkt het ook in de restaurants en winkelcentra. Overal hangen waarschuwingen. In de Long Beach Mall komt er in de toiletten geen water meer uit de kranen. Je vraagt je af wat het personeel van de diverse restaurants in de mall doet als ze naar de wc zijn geweest. In lunchplekken als het hippe Jason Bakery wordt alleen nog in papieren koffiebekers geschonken, om zo minder afwaswater te gebruiken. Maar het heeft ook zijn effect op de werkgelegenheid en productiviteit, van de jongens die een basaal inkomen verdienen met het wassen van auto’s tot de wijngaarden rond Kaapstad die nu een verschraalde aanblik bieden.
De consensus is dat de provinciale en nationale overheid het waterprobleem te laat heeft onderkend en te laks is geweest met het nemen van passende maatregelen. Het niveau van de waterreservoirs is onder de dertig procent gezakt. Binnenkort zullen drie waterzuiveringsinstallaties in werking komen om de druk te verlichten, maar die kunnen tezamen slechts een derde van het benodigde totaal leveren.
Wat gebeurt er als we bij Day Zero zijn aangekomen? Dan treden noodverordeningen in werking, door de pers geschetst als een doemscenario met door militairen bewaakte waterpunten waar de Kapenaars in de rij staan voor hun dagelijkse rantsoen. Nu al waren er opstootjes bij een bewaakte bron op het terrein van South African Breweries, waar iedereen gratis 25 liter water mag komen halen. Mensen kwamen met megatanks, om het water elders te verkopen. Anderen gingen met elkaar op de vuist omdat het te lang duurde. Een voorproefje van wat ons mogelijk te wachten staat.