Maar wie zijn op het moment eigenlijk de rebellen? De Maidan-betogers die op het nog altijd bezette Onafhankelijkheidsplein in Kiev hun honkbalknuppels voor bezem en blik hebben ingewisseld? Of zij die de parken en plantsoenen in de oostelijke steden Donetsk, Loehansk en Charkov aanharken en op zondagen de straat op gaan om naar het voorbeeld van de Krim aansluiting bij Rusland te eisen? Die demonstraties zijn georkestreerd en zelfs betaald door het Kremlin, riepen president Toertsjinov en premier Jatsenjoek in koor. Waar of niet, met twee spontaan uitgeroepen republieken, ten minste vier bezette overheidsgebouwen, honderden in Loehansk buitgemaakte automatische vuur-wapens en de roep vanuit Donetsk om de Russische strijdkrachten maar te laten overkomen, is de geest van de contrarevolutie uit de fles.

En dat terwijl de eerste revolutie koud bezig is haar naam waar te maken. Maandag verhinderden pro-Europese demonstranten een bijeenkomst van de hoogste Oekraïense rechters. Ze waren van ‘het oude systeem’ en moesten het pand verlaten. ‘Schande’, klonk het boven hun hoofden toen de van corruptie beschuldigde heren en dames via een corridor de geschiedenisboekjes in liepen. In elk geval minder vernederend dan wat de rebellen van het jongste soort zondag nog voor elkaar hadden gekregen. ‘Rusland! Rusland!’ scanderend hadden woedende separatisten in Charkov een groep Maidan–activisten knielend over het asfalt laten kruipen.

‘Vernedering is de reden waarom Maidan is ontstaan’, zegt een man in legerjas voor een tent bij het parlement in Kiev. Uit Chmelnitsky komt hij, grofweg evenzoveel kilometers naar het westen als Charkov naar het oosten. Als vele andere activisten heeft hij weinig geduld. Het aan-nemen van nieuwe wetgeving gaat te langzaam. ‘Oekraïne gaat door een kritieke fase. We hebben nu de kans om hervormingen door te voeren en die komt niet snel terug.’ Alles wat het land met het sovjetverleden verbindt, moet volgens hem op de schop. ‘Zoals je de maffia bestrijdt: met wortel en tak.’ Precies wat ook op de talloze bordjes en stickers in de omgeving staat: ‘Wij eisen de totale reiniging van het -systeem.’ Of Oekraïne ook deze grote schoonmaak gaat beleven, is de vraag. En als het gebeurt, of het land dan nog dezelfde grenzen heeft.