Barcelona – De video komt uit Bilbao in quarantainetijd. Vanuit een bovenwoning in de binnenstad zien we een jongeman op straat lopen, naar de buurtwinkel. Twee agenten spreken hem aan. De jongen verheft zijn stem. Hij heeft duidelijk een geestelijke handicap. Opeens begint een van de agenten met de wapenstok op hem in te slaan. Zomaar. De jongen probeert de klappen af te weren, maar verzet zich niet. Hij wordt geboeid. Zijn moeder komt aangerend. ‘Niet doen!’ roept ze met Marokkaans accent. ‘Het is mijn zoon. Hij is gestoord!’ Ze klampt zich aan haar zoon vast, maar een agent rukt haar los en houdt haar op afstand. Ze protesteert wanhopig als haar zoon in de politiewagen wordt geduwd. ‘Begrijp je het dan niet? Neem hem niet mee. Hij is gek!’ Drie agenten omsingelen haar. Plotseling krijgt ook zij klappen. Ze wordt tegen de grond gesmeten. ‘Strontfascisten!’ roepen bewoners vanuit het raam. ‘Laar haar met rust, sla haar niet!’

De video uit Bilbao staat niet op zich. Sinds de invoering van de alarmtoestand duiken vanuit heel Spanje video’s op van ontspoord politiegeweld op straat. De slachtoffers zijn vaak immigranten en zwervers, maar lang niet altijd.

Komt het geweld uit de lucht vallen? Nee, zegt filosoof Santiago Alba Rico. De epidemie heeft onze kwetsbaarheid blootgelegd. De ontdekking daarvan heeft twee gezichten. Het positieve gezicht is dat van de solidariteit. We zijn allemaal fragiel en daarom moeten we voor elkaar zorgen. De negatieve kant is dat diezelfde fragiliteit mensen bang maakt en aanzet tot het eisen van meer veiligheid. Deze behoefte kan eenvoudig aangegrepen worden om vrijheden af te schaffen en economische en sociale rechten nog verder te beknotten.

Sommige mensen gaan nog iets verder. Alba Rico heeft het dan over degenen die vanaf balkons verwensingen naar het hoofd slingeren van mensen op straat zonder te weten of zij daar een goede reden voor hebben of niet. De oorlogstaal van premier Pedro Sánchez en de dominante rol van militairen en politie tijdens de dagelijkse corona-persconferenties zijn in dit verband een ernstige fout, vindt de filosoof. Ze voeden een primitieve reactie die zonde, misdrijf en ziekte op één hoop gooit.

Over het incident in Bilbao zijn intussen klachten ingediend bij justitie. Tegen de buurtbewoners die de video op de sociale media plaatsten. Hun misdrijf: smaad en inbreuk op de eer van agenten van de autoriteit.