New Delhi – Toen Ankit Saxena’s keel werd doorgesneden, keken zijn buurtgenoten toe. ‘Het gebeurde midden op straat, maar niemand schoot te hulp’, vertelde zijn moeder de volgende dag tegen de journalisten die zich aan haar deur in New Delhi meldden. Niemand hielp haar toen zij zich voor haar zoon wierp in een poging de moord te voorkomen. Ook niet toen ze met de hevig bloedende Ankit in haar armen hardop smeekte de politie te bellen. Omstanders gebruikten hun mobieltjes liever om het tafereel te filmen.
De zaak-Saxena houdt de gemoederen in Delhi al dagen bezig. Vanwege de daders (de ouders en broer van het meisje met wie de 23-jarige fotograaf een heimelijke relatie had), hun achtergrond (hij hindoe, zij moslim), maar vooral ook omdat zijn dood herinnert aan die van iemand anders: Jyoti Singh, de studente die in 2012 naakt en zwaargewond op straat werd achtergelaten na een brute verkrachting. Voorbijgangers zagen haar liggen, maar deden niets. Ze overleed later in het ziekenhuis.
‘Wat is er met ons gebeurd?’ verzuchtte de premier van Delhi in een radioboodschap. ‘Eerst Singh, nu deze jongen. Vanwaar die apathie?’
Uitzonderlijk is de gebeurtenis niet in India. Voorbeelden te over van mensen die aan hun lot werden overgelaten, bijvoorbeeld na een verkeersongeval. Sommigen geven de schuld aan modernisering: traditionele normen en waarden doen er niet meer toe. Een andere verklaring: het prijskaartje. Veel Indiërs zijn bang als getuige verstrikt te raken in lang slepende rechtszaken of op te draaien voor de ziekenhuiskosten van het slachtoffer. En er is het risico dat de politie jou naderhand als dader aanwijst. Wie helpt, doet dit vast uit schuldgevoel – dat idee.
‘Mensen hebben geen vertrouwen in het systeem’, zegt Piyush Tewari, wiens neefje tien jaar geleden doodbloedde na een aanrijding. Tewari begon daarom de SafeLIFE Foundation, waarmee hij lobbyt voor de juridische bescherming van ‘reddende engelen’. Met succes: twee jaar geleden kwam het Indiase Hooggerechtshof met een wet waarin dit is geregeld. Maar die geldt alleen bij verkeersongevallen. Veel effect lijkt het ook nog niet te hebben. Enkele dagen na Ankit Saxena overleed in Delhi een man die bij een verkeersruzie werd neergeschoten. Pas toen een bekende langsreed werd hij meegenomen naar het ziekenhuis. De man lag toen al geruime tijd bloedend op straat.