JERUZALEM – Het Israëlische leger heeft de geplande inval in de Gazastrook zondagmorgen zonder officiële bekendmaking afgeblazen. Waarnemers menen dat de beslissing is ingegeven door verdeeldheid in regeringskringen en zware internationale druk. Terwijl de tankcolonnes langs de grens met Gaza bleven opgesteld, werden de reservisten die woensdag massaal waren opgeroepen in de loop van de dag naar huis gestuurd.

De Gaza-inval was bedoeld als vervolg op ‘Operatie Verdedigingsschild’ van vorige maand op de Westelijke Jordaanoever, waarbij het Palestijnse vluchtelingenkamp Jenin werd verwoest. Aanleiding is de Palestijnse zelfmoordaanslag van afgelopen dinsdag in Rishon Letzion, die vijftien doden eiste.

Volgens de Israëlische veiligheidsdiensten kwam de dader uit de Gazastrook. De islamistische beweging Hamas, die in Gaza sterk vertegenwoordigd is, eiste de aanslag op, maar verklaarde dat de dader uit Ramallah op de Westoever afkomstig was. De Palestijnse Veiligheidsdienst heeft verklaard dat hij afkomstig is uit Jenin. Hij zou geen lid zijn van Hamas of enige andere beweging, maar op eigen houtje hebben geopereerd.

Het Israëlische kabinet besloot al een maand geleden tot de Gaza-inval, die eventueel tegelijk zou worden ingezet met die op de Westoever. Na de vernietiging van een groot deel van de Palestijnse infrastructuur op de Westelijke Jordaanoever zou de ontmanteling van het Palestijns Gezag in de Gazastrook worden voltooid. Uiteindelijk werd besloten alleen de Westoever binnen te vallen omdat alle plegers van zelfmoordaanslagen daarvandaan zouden komen.

Officieren achten de kans groot dat een operatie in het dicht bevolkte Gazagebied uitloopt op een ‘groot Jenin’. Terwijl leger leider Shaul Mofaz tot het laatst voorstander bleef van een inval, liet minister van Defensie Ben-Eliezer al vrijdagavond in Ha’aretz weten dat hij de legertop had gevraagd het aanvalsplan te herzien. Volgens ambtenaren van het bureau van premier Sharon zouden Israëlische officieren te veel over de operatie hebben ‘gekletst.’ Terrorisme- verdachten zouden al uit hun huizen zijn gevlucht. Ook zouden er in de Gazastrook boobytraps en mijnen zijn geplaatst.

Volgens dagblad Yediot Achronot is het besluit tot demobilisatie vooral ingegeven door ‘extreme druk’ van de VS. Politieke kringen rond Sharon bevestigen dat diplomatieke druk uit Washington en Europese hoofdsteden de premier er ditmaal toe hebben bewogen een militaire operatie op z’n minst uit te stellen.

Defensieminister Ben-Eliezer en zijn collega Peres van Buitenlandse Zaken (beiden van de Arbeidspartij) namen gisteren publiekelijk afstand van premier Sharon (Likoed). Zij spraken zich uit vóór deelname van Syrië aan de voorgenomen top over het Midden-Oosten later dit jaar. Sharon had de Syrische deelname uitgesloten. Peres heeft tegen een Italiaanse zondagskrant gezegd dat Israël tijdens zo’n conferentie met een Palestijnse delegatie wil overleggen, ook als daarin Yasser Arafat is vertegenwoordigd. Sharon, die dit weekeinde op een partijbijeenkomst zijn leiderschap moest verdedigen tegen zijn rivaal oud-premier Netanyahu, heeft de afgelopen weken steeds gezegd dat Arafat geen gesprekspartner voor hem is.

Het is in Israël nooit eerder voorgekomen dat in de media zo openlijk werd gediscussieerd over een voorgenomen militaire operatie als afgelopen weekeinde. In Tel Aviv demonstreerden zaterdagavond zestigduizend mensen voor een onmiddellijke terugtrekking uit de bezette gebieden. Het was de eerste keer dat Vrede Nu, de overkoepelende organisatie van de Israëlische vredesbeweging, zich expliciet uitsprak tegen de bezetting van de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever.