Het afblazen van luchtsteun was een reactie op dreiging van de Serviërs gegijzelde Dutchbatters te zullen ombrengen, zo wordt duidelijk uit een onthullende reconstructie van de val van Srebrenica die De Groene Amsterdammer eerder deze maand publiceerde:
In de Haagse Bunker slaat het Servische dreigement in als een bom. ‘Stop de air attacks, anders worden de dertig gijzelaars gedood’, meldt om 16.03 uur het Dagrapport dcbc – met een streep onder ‘gedood’. Aanwezig in de Bunker zijn premier Wim Kok, Joris Voorhoeve en Hans van Mierlo. Het gezicht van Kok is asgrauw. ‘Na enkele minuten overleg tussen de ministers [was] de conclusie dat de luchtsteun onmiddellijk moest worden gestopt’, schrijft het Niod.
In een gesprek blikt Voorhoeve terug: ‘Er was maar een half woord nodig. Ik zag Kok kijken: dit heeft geen zin meer, onmiddellijk bellen. Een nieuwe ronde van close air support moest worden afgelast, na het dreigement van de Serviërs.’ Voorhoeve gaat bellen met VN-gezant Akashi en zelfs rechtstreeks met het Navo-opperbevel, blijkt uit het Dagrapport dcbc: ‘Minister van Defensie probeert contact te krijgen met Akashi i.v.m. afzeggen 3e wave. [pijltje] 3e wave wordt gecanceld indien nog op tijd. Cincsouth [het Navo-hoofdkwartier in Napels] wordt getracht te bereiken om hen de opdracht te laten geven de derde wave te cancelen.’
Met het rechtstreeks bellen naar de Navo gaat de Nederlandse minister van Defensie ver buiten z’n boekje. ‘Maar’, zal Voorhoeve nadien zeggen, ‘als ik een ramp kan vermijden, maar geen bevoegdheden heb, dan trek ik mij van die bevoegdheden niks aan.’ De Navo laat onmiddellijk weten dat opdrachten om dingen te cancelen alleen van de VN kunnen komen. Iets wat de VN dan nét gedaan blijkt te hebben. Want een triomferende Ratko Mladic staat op dat moment op het marktplein van Srebrenica. Het is einde verhaal.
Lees hier het hele verhaal.