Met zijn 850 miljard kubieke meter het grootste gasveld dat ooit is gevonden in de Middellandse Zee. In één klap zijn de Egyptische gasvoorraden verdubbeld.

Een paar jaar geleden raakte het aardgas in Egypte schaars door een combinatie van wanbeleid en snelle bevolkingsgroei. De frequente onderbrekingen stookten de onvrede over de islamistische regering van Mohamed Morsi verder op. In 2013 werd hij door het leger afgezet. Intussen was Egypte van exporteur een importeur van aardgas geworden. De twee kostbare installaties in de havenstad Damietta die aardgas verwerken tot vloeibaar gas voor de export begonnen werkeloos weg te roesten.

En toen diende zich, niet al te diep onder de zeebodem, Zohr aan. Volgend jaar al wil eni het veld gaan ontwikkelen. Het kan voor tientallen jaren voorzien in Egypte’s binnenlandse behoefte. Maar er wordt ook al gedacht aan export. Klanten genoeg: Europa wil zijn afhankelijkheid van Russisch gas verminderen en dankzij de capaciteitsuitbreiding van het Suezkanaal komt ook export naar Azië in zicht.

Dit alles is slecht nieuws voor Cyprus en vooral voor Israël. Beide landen hadden grootse plannen om hun eigen Middellandse Zee-gas in de lng-fabrieken in Damietta vloeibaar te maken en dan te exporteren. In maart sloten Israël en Egypte een principeakkoord over de export van Israëlisch gas naar Egypte, via dezelfde pijpleiding waardoor vroeger Egyptisch gas naar Israël werd gepompt. Daardoor zou Egypte de belangrijkste afnemer worden van Leviathan, Israëls grootste, nog niet in gebruik genomen gasveld. Dat is nu een illusie. Zelfs de afgesproken levering van Israëlisch gas aan Jordanië is niet zeker meer. De koersen van het consortium dat Israëls gas ontwikkelt, het Amerikaanse Noble en het Israëlische Delek, zijn danig gekelderd.

Israël krijgt de rekening gepresenteerd voor zijn belabberde gaspolitiek. Netanyahu sloot eerder dit jaar een overeenkomst voor de exploitatie van Leviathan. Maar het consortium behield zijn monopoliepositie en bleef het gros van de winst opstrijken. Uit protest trad de Israëlische antitrustcommissaris af, en die heeft nu de steun van de minister van Economische Zaken. In die impasse heeft Leviathan het afgelegd tegen Zohr.