Accra – In een donker en afgelegen hoekje van een drukbezocht winkelcentrum kijkt Patrice (niet zijn echte naam) schichtig om zich heen. De zelfverklaarde Ivoriaanse klokkenluider die in Ghana woont, maakt zich zorgen over de gespannen situatie in zijn thuisland. ‘Sinds de geweldsuitbarsting na de verkiezingen van 2010, is de onderhuidse frustratie alleen maar toegenomen.’
Destijds was de verkiezingsuitslag too close to call, waardoor de twee kemphanen en presidentskandidaten, Laurent Gbagbo en Alassane Ouattara, allebei de overwinning opeisten. Na militair ingrijpen door voormalig kolonisator Frankrijk werd het bloedige conflict geslecht in het voordeel van Ouattara, die nu nog steeds de scepter zwaait in het West-Afrikaanse land. Ondertussen wacht Gbagbo zijn proces af in Den Haag.
‘Maar hiermee is het sluimerende conflict allerminst opgelost’, benadrukt Patrice. Volgens hem is de huidige president schuldig aan de toenemende onvrede onder de Ivoriaanse bevolking. Ouattara, zoon van een Burkinese vader en een Ivoriaanse moeder, laat Burkinezen massaal naar Ivoorkust afreizen, waar ze volgens Patrice een voorkeursbehandeling krijgen. ‘Terwijl ik niet naar huis kan en al jaren wacht op een nieuw paspoort, krijgen Burkinezen bij binnenkomst vrijwel direct Ivoriaanse identiteitspapieren.’
In Ivoorkust bevestigt Didier (niet zijn echte naam) het verhaal van de klokkenluider. Hij doet zijn verhaal zonder de naam van de Ivoriaanse president in de mond te nemen. ‘Soms lijkt het of het gros van de bevolking tegenwoordig uit Burkinezen bestaat.’ Volgens de Ivoriaan stimuleert de huidige president Burkinezen om het land van boeren in West-Ivoorkust, zonder pardon in te pikken. ‘Na herhaalde, gewelddadige dreigementen, heeft mijn familie ruim vijf hectare grond aan Burkinese boeren afgestaan.’ Deze stukken grond worden op aansturen van Ouattara omgetoverd tot grote cacao- of rubberplantages. ‘De president steunt de Burkinezen omdat hij een marionet van Frankrijk is, en zo de grondstofprijzen laag kan houden voor de voormalige koloniale macht’, zegt Didier.
Kijkend naar de fragiele en nerveuze thuissituatie, is Patrice er stellig van overtuigd dat de verkiezingen van 2020 wederom tot een geweldsexplosie zullen leiden. Zeker als president Ouattara zich kandidaat stelt. Didier voegt eraan toe dat hij het niet zo vreemd vindt dat Ivoorkust momenteel een van de grootste vertrekpunten van migranten naar Europa is. ‘Veel Ivorianen voelen zich ondertussen een vreemdeling in eigen land waardoor ze hun heil ergens anders gaan zoeken. De migratiestroom die hierdoor ontstaat, is deels toe te schrijven aan de vinger die Frankrijk hier in de pap heeft.’