De beste Nederlandstalige roman was De republiek van JoostdeVries. Op het eerste gezicht een uitermate vrolijk boek rond opvolging en verraad, maar bij nader toekijken eentje met veel scherpe kantjes en randjes. De Vries schept genoegen in briljante zinnen die vol staan met kleine maar fijne paradoxen. ‘Ik drukte heel zachtjes en zelfbewust mijn mond tegen de delta van lachrimpeltjes rond haar ogen.’ En neem deze dialoog: ‘“Waar hebben jullie het zo vrolijk over?” vroeg hij. “Nazi’s”, zei ik. Daar werd hartelijk om gelachen.’ De vertelsnelheid van het verhaal is ongeëvenaard.
Indrukwekkend was De vergeldingvan JanBrokken: de Tweede Wereldoorlog op microniveau en juist daardoor van grote universele kracht. Brokkens laconieke vertelstijl probeert tevergeefs de emotie op een afstand te houden. Toeval en moedwil strijden om voorrang in dit meesterlijke en gruwelijke boek al weet de schrijver het zo voor te stellen alsof het allemaal net toevallig in Rhoon gebeurde. ‘De dingen gebeuren en ze zijn netjes geordend’, schreef Hans Lodeizen al. SujataBhatt (1956), een Amerikaanse dichteres van Indiase afkomst, publiceerde bij de onvolprezen uitgever van poëzie Carcanet haar Collected Poems. Bhatt schrijft sinds 1988 uitermate fijnzinnige poëzie waarbij ze het dagelijks leven in een glanzend licht zet. Duisternis en verschrikkingen loeren altijd op de achtergrond maar Bhatt probeert ze op een afstand te houden. Haar gedichten hebben een sterk bezwerende toon, zonder dat het allemaal al te zwaar op hand wordt. ‘The fire is in your hair-/ still, you have found her:/ the older woman/ who hides in your young face-/ your twenty-two-year-old face’ (in: Self-portrait with Coppry Red Hair). Ook taal en de geheimen daarvan, het onuitsprekelijke en het geheimzinnige, horen tot haar repertoire, waarin humor gelukkig niet ontbreekt. ‘Why did I say I had to leave?/ Why am I going away/ when I know/ That by the time you get this letter/ I’ll be back’ (in: Jane to Tarzan).
Joost de Vries, De republiek, Prometheus, 256 blz., € 17,95
Jan Brokken, De vergelding, Atlas Contact, 256 blz., € 19,90
Sujata Bhatt, Collected Poems, Carcanet Press, 320 blz., € 20,99