
Het gebeurt niet vaak, maar de openingszin van Sunny Bergmans boek Sletvrees is in de talloze interviews die de documentairemaakster de afgelopen weken gaf zo vaak geciteerd dat hij zo ongeveer meteen kan worden bijgezet in het pantheon der Nederlandse letterkunde: ‘Ik heb in totaal met vijfendertig mannen seks gehad, afkomstig uit Engeland, Nederland, Amerika, Kenia, Togo, Spanje, België, Democratische Republiek Congo, Frankrijk, Griekenland, Cuba, Italië, Burkina Faso, Suriname, Nederlandse Antillen, en – vrij uniek – met een jongen uit Bhutan.’
Ik zal het maar meteen toegeven, die jongen uit Bhutan, dat was ik. Het was een gekke periode in mijn leven waarin ik veel zelfgebreide mutsjes droeg.
Dus afgelopen week zat ik klaar toen de documentaire op tv was, anderhalf uur buitengewoon goed in elkaar gezette tv. Meteen aan het begin liet Bergman de vraagstelling van haar film verwoorden door haar jongere zusje: waarom krijg je als man wanneer je in een week tijd met vijf vrouwen naar bed gaat zo ongeveer een parade, met toeters en blazers en prijzengeld toe, en wordt een vrouw die met vijf mannen naar bed gaat met pek en veren als de hoer van Babylon de stad uit gesmeten?
Wat Sunny Bergman de afgelopen weken in veel en dan bedoel ik ook echt heel, héél veel tijdschriften verkondigde (is er dan niet één tijdschrift dat denkt: ‘Hé Sunny Bergman staat overal al op de cover, laten wij eens iets anders doen?’) was dat vrouwen zich niet moesten schamen voor hun aantal sekspartners, dat ze net zo veel recht hadden op promiscue gedrag als mannen, en dat ze dat aantal vooral bekend moesten maken om de ‘sletvrees’ te doorbreken. ‘Hashtag 35’ dus.
Goed punt. Ik whatsappte een vriendinnetje dat ik redelijk vrijgevochten vond: met hoeveel mannen heb jij seks gehad?
Ik kreeg een berichtje terug: fuck off and die, Joossieboosie.
De film zat handig in elkaar, met Bergman die voorbijgangers in verschillende steden interviewde over hun seksleven terwijl ze in een tentje lagen. Het leverde veel leuke ontboezemingen op. Nu kun je veel op het onderzoek afgeven (in Vrij Nederland schreef Elma Drayer dat ‘sletvrees’ slechts een concept was, waar Bergman vervolgens bewijsmateriaal bij zocht, in plaats van dat ze eerst eens onderzocht of het wel echt iets was), maar je kunt niet ontkennen dat er een dubbele moraal is als het op seks aankomt. Ik ga daar nu maar niet op in, omdat je nog makkelijker over het Israëlisch-Palestijns conflict kunt schrijven zonder op lange tenen te trappen dan over de seksuele dubbele moraal zonder door al je vrouwelijke collega’s en Facebook-vrienden te worden afgebekt – maar twee dingen zaten na afloop van Sletvrees in mijn hoofd:
De maakster van de populaire HBO-serie Girls Lena Dunham merkte al eens op: als de seksuele revolutie ervoor heeft gezorgd dat ook vrouwen betekenisloze seks mogen hebben, wat heeft het dan opgeleverd dat wél iets betekent? Die gedachte bleef wel in mijn hoofd zitten, hoe burgerlijk die ook moge klinken. Is het niet veel leuker je te richten op seks die wel iets betekent? Is de Sletvrees-discussie geen discussie voor 21-jarigen, die gewoon willen feesten en drinken en vrij naar bed willen gaan met iedereen die ze willen?
Het tweede dat in mijn hoofd bleef zitten is iets dat al langer speelt. Bergmans zusje merkte op dat het mannen onderling niets uitmaakt: of je met veel meisjes naar bed gaat of niet, met mooie meisjes of met lelijke meisjes. Mannen interesseert het niet wat andere mannen doen. Vrouwen daarentegen… Al snel vertelden het zusje en haar vriendinnen dat ze vooral last hadden van de judgmental blik van hun seksegenoten. Misschien wel meer dan de mannelijke blik. En daarin zat volgens mij het eeuwige manco van het feminisme, de permanente weeffout: dat het niet een bevrijding is van vrouwen van mannen, maar eigenlijk een bevrijding moet zijn van vrouwen van andere vrouwen.
Als Sletvrees één ding bewees, dan was het wel dat het echt zo ongelooflijk veel toffer is om een man te zijn.