‘HOEZO KIJK JE DIT in de Universiteitsbibliotheek?’ vraagt een studente verbijsterd. ‘Ik zit schuin achter je en zie deze beelden. Sorry, maar ik vind dit echt niet normaal.’
Ik voel me betrapt. Met het schaamrood op de kaken geef ik een eerlijk antwoord dat klinkt als een slap excuus van een vieze man: ‘Ik doe onderzoek naar de seksuele moraal van Nederlandse rappers. Dit is hiphop, kunst.’
‘Is dat echt zo?’ vraagt ze.
Ik beaam het en verontschuldig me voor mijn onderzoek.
‘Oké, dan snap ik het’, zegt ze.
Ik keek naar Vieze meid van Bijlmerstyle-rapper Kiddo Cee starring pornoactrice Amber-Elisa. In de videoclip is te zien hoe een struise dame zichzelf bevredigt met een iDildo. Deze versie voor achttien-plus is raw, pure porno, voor iedereen toegankelijk op internet via twee klikken op de muis. Pas na twee keer kijken kreeg ik iets mee van de tekst: ‘Schijt aan wit gezag/ ongezond gedrag/ chill pas in ’t graf!/ Tot dan loop ik rond met ’n harde dillz/ ben je niet aan de pil/ nak ik in je bil/ tot je hard gilt!’
Vanwege dit soort clips en raps wordt hiphop regelmatig in verband gebracht met de zogenaamd losgeslagen seksuele moraal onder jongeren. Een dubbel misverstand. Het is ten eerste maar zeer de vraag of minister Rouvoet wel gelijk had toen hij eind vorig jaar stelde dat steeds meer jongeren seksueel dreigen te ontsporen. Bovendien is het gratuit om rappers verantwoordelijk te houden voor onze huidige sekscultuur. Hoe denkt de Nederlandse hiphop-scene zelf over seks en rap? En wat is de stem van de schaarse vrouwelijke mc’s in deze mannenwereld?
ALS IK KIDDO CEE (Chander, 33, twee dochters, al zes jaar samen met dezelfde vriendin) aan de lijn heb voor een interview vertelt hij dat hij druk is. Rapportenvergaderingen. Naast rapper is Chander ook studiebegeleider op een ROC. Hij is mentor van een aantal ‘moeilijke leerlingen’ nadat er al twee mentoren voor hem waren weggepest. Nu gaat het goed, de kids diggen Kiddo omdat hij de straatcultuur kent. Ook geeft Kiddo Cee rapworkshops, die hij aankondigt als ‘maatschappijleer in de vorm van rap’.
De ophef over seks en hiphop vindt hij maar hypocriet. Kiddo Cee stuurde twee versies van Vieze meid naar TMF, desondanks draaide de jongerenzender de ongecensureerde clip. ‘Als er geen bloot in zit draait TMF je clip niet, ondertussen krijgt de rapper de schuld. Ik ben al zo lang in de rapgame, heb het over religieus fanatisme, hangjongeren en de Bijlmerramp gehad. Die teksten vonden ze te grof voor het TMF-publiek, maar als ik zo’n sekstrack maak, is het geen probleem. Hierna stond ik ineens in alle bladen, was ik op RTL Nieuws en mochten we bij Rondom Tien en Jensen opdraven. De haters, mijn zogenaamde tegenstanders, waren uiteindelijk de grootste promotors van het nummer. Vieze meid was bedoeld als grap om die iDildo te pushen en bestemd voor een heel ander publiek, een incrowd van achttien-plus. In de discussie werd de track uit zijn context gehaald, men snapte de gelaagdheid ervan niet.’
Via internet, waar de ongekuiste clip aanvankelijk alleen met een bepaalde code te bekijken was, werd Vieze meid al snel gekopieerd naar allerlei blogs en sites. Online wordt de clip op nlpop.blog.nl nu voorafgegaan door een Nivea-reclame. Het maakt grote bedrijven niets uit waar ze voor adverteren, als hun merknaam maar gezien wordt. Kiddo Cee: ‘Internet is tegenwoordig de nieuwe babysitter. Ouders moeten hun verantwoordelijkheid nemen, kijken wat hun kind op internet uitspookt en hun computer beveiligen.’
Voor Kiddo is de discussie over zijn videoclip een goed voorbeeld van de ‘vertrutting’. ‘Wat is er mis met een chick met een dildo? Seks met dieren, kinderen of gehandicapten, dat is pas schokkend. Ook haak ik af bij sadistische of gewelddadige seks. Mijn ding is nog kattenpis vergeleken bij de echt smerige shit op internet. Bovendien doe ik niet mee aan het clichébeeld waarin de rapper wordt omringd door een harem van schaars geklede vrouwen. Je ziet alleen de vieze meid, dit is wat ze doet for a living, vies lekker is niet vies.’
NEOFEMINISTE EN HIPHOPFAN Myrthe Hilkens, auteur van McSex (2008), heeft sinds een paar jaar genoeg van het beeld van de onderdanige vrouw in de hiphop. Ze vindt het onbestaanbaar dat de Amerikaanse rapper Snoop Dogg in Can You Control Yo Hoe beweert dat als je hoer niet luistert – want zo noemen veel rappers vrouwen – je haar moet slaan. Maar hoe ver staat in Nederland het woord van de daad? Kiddo Cee: ‘Ik ben al zes jaar bij dezelfde vriendin en ken naast haar genoeg vrouwen die zelfstandige, respectabele bikkels zijn. Mijn moeder, mijn oma, noem maar op. Ook heb ik genoeg platonische vriendinnen voor wie ik respect heb. Maar er zijn ook meiden, én gasten, die sletten zijn. Waarom zou je daar niet over rappen? Aan de domineerappers die lullen dat het gat in de ozonlaag dicht moet heb ik een broertje dood. Hoe vromer de preek, hoe groter het beest. Ook de rappers van Nederlandse acts als The Opposites en De Jeugd van Tegenwoordig hebben ranzige teksten, terwijl het gewoon respectabele gasten zijn in hoe ze met vrouwen omgaan. Natuurlijk zijn er hiphoppers die raar over vrouwen denken, maar dat geldt ook voor advocaten, bouwvakkers, leraren en postzegelverzamelaars. Ja toch?’
Als het de rappers niet echt menens is, waarom dan die explicit lyrics? Thijs Frederiks alias Brutus (26, vader en al 7,5 jaar samen met zijn vriendin) vertelt waarom hij vroeger vrouwonvriendelijker over seks rapte dan nu. ‘Een nummer als Je bil dat ik met D-Men opnam voor Straatremixes (2002) was behalve om stoer te doen ook een uiting van frustratie. Het lukte niet altijd met de meisjes. Toch ging ik ook toen heel normaal met vrouwen om.’
Ook zijn grote broer Lange Frans (28, vader van Willem en ‘altijd van de vastigheid geweest’) heeft zijn eigen ‘sekstrack’. ‘Zuig pik met twee handen/ veel spuug en geen tanden’. Hoewel Geil nooit officieel op een cd is verschenen, komt dit nummer live regelmatig voorbij, soms in combinatie met een freestyle, waarin Frans Frederiks laat zien dat hij het idioom van de seksrap meester is. ‘Als ik een spannend verhaal vertel, dan is dat een gesproken pornofilm. Voor mij is porno onderdeel van het leven net zoals liefde, Kamervragen en zonnebrillen dat zijn. Af en toe moet Lange gewoon een porno-freestijltje erin gooien, men moet het vooral niet te serieus nemen. Het gaat net zo goed om de glimlach als om het onderwerp. Als mensen niet gevoelig zijn voor de flow en de hiphoptraditie is het logisch dat ze het niks vinden.’
Opscheppen is een vast ingrediënt van hiphop, brag and boast noemen ze dat. Tegelijkertijd vereist de subcultuur dat je als rapper geloofwaardig blijft. Lange Frans: ‘Wat is makkelijker om als man op te scheppen over de vrouwen die je hebt verslonden? Mijn vrouw zegt dat ik heter in de mond ben dan in de kont. Meer van het woord dan van de daad. Dat geldt voor de meeste rappers. Toch is het belangrijk om ook open en eerlijk over seks te zijn. Een rapper die zegt dat hij honderd vrouwen in de week heeft gehad – waar haal je de tijd vandaan? Ik neem een voorbeeld aan Trick Daddy Dollars uit Miami. Hij was een van de eersten die toegaf dat hij ook orale seks gaf en niet alleen ontving. Dat was not done in de hiphop, maar ik vond het de shit, ben zelf ook gek op beffen.’
‘VROUWEN EN MANNEN rappen op dezelfde manier over seks, er is nauwelijks verschil’, zegt Miss V, underground rapster van Gangstadam Mob Ent. In Vieze Meid Gangbang RMX heeft Vie’ra een gastcouplet waarin de rollen worden omgedraaid. ‘Waarom ik jou bel ben krazie en heb zin (krazie: Surinaams voor geil)/ niet te lang nigga kom ’t uit doen die string./ Ik wil je alleen voor de sex niet om je bling bling,/ ananas op je lip gewiept op de wip (ananas: vagina).’ ‘Ik rap soms manonvriendelijk en noem mannen ook bitches. Ik vind bitch geen scheldwoord in de rap. Mijn aliassen zijn straatkoningin en bossbitch, daar heb ik geen probleem mee.’
Mannen die zogenaamd vrouwonvriendelijk rappen neemt Miss V. niet altijd serieus: ‘Als ik een rapper hoor van “suck my dick bitch and get out”, ga ik ervan uit dat hij met een hoer te maken heeft, die meisjes heb je natuurlijk. Het klinkt niet zo tof, maar ik doe het zelf ook. Ik rap met zoveel jongens, vaak doen die gasten gewoon stoer en is het een act. Ze zeggen dat ze een pimp zijn, maar ze worden niet eens gebeld door een meisje, of toch wel, door hun moeder: “Kom je eten vandaag?”’
Vie’ra was jongerenwerkster in Amsterdam-Zuidoost en assisteerde bij de rapworkshops van ‘specialist’ Kiddo Cee. Volgens de straatkoningin moeten de jongens die op de rapprojecten afkomen nog veel leren – de regels, de rijm en het ritme. Ze zijn nog te direct en moeten er meer poëzie van maken. Voor deze jongeren, van wie sommigen een crimineel verleden hebben, is muziek een uitlaatklep, ze kunnen er hun negativiteit en agressie in kwijt. ‘Ook ik heb veel aan rap gehad. Ik was een tijd dakloos en via Stichting Streetcorner kwam ik weer in contact met mezelf en muziek. Iemand zei toen: “Je kan mooi zingen, maar je moet gaan rappen, dat is je attitude.” Niet alle gesprekken met maatschappelijk werkers en psychologen hebben mij geholpen. Als je je ding opschrijft en dat op de beat spit, lucht dat op. Muziek is mijn passie en talent, daar kan ik iets mee.’
Miss V komt nu op voor de vrouwen die van seks houden en dat durven te zeggen. Met Vieze meid wil ze als femcee in Nederland een statement maken – in de Verenigde Staten zijn dit soort tracks heel normaal. Vie’ra schrijft voor de dames die naar rap luisteren en schreeuwen om girlpower: ‘Wij doen niet voor de man onder, het is niet van wanneer hij wil, gebeurt het. Sowieso zijn wij vrouwen nu de baas. Geloof me. Veel vrouwen in mijn omgeving hebben een beter betaalde baan dan hun vriend. We staan er nu veel beter voor dan vroeger. Mijn oma heeft acht kinderen bij zes verschillende mannen. Ze werd telkens verliefd, ging trouwen en die gasten gingen er vandoor. De vrouwen en meisjes van nu zijn meer streetwise.’
Toch ziet ze ook dat er meer seks is in de publieke ruimte. ‘Als ik sommige billboards zie, kijk ik hoe die meisjes eruitzien. Maar ik ga dat niet imiteren of zo. Misschien worden de jongetjes er iets geiler van en komen die vervolgens naar ons. Moeders moeten hun dochters vertellen hoe ze daarmee om dienen te gaan. Dat is dat, met rapmuziek heeft het allemaal weinig te maken. Seks en hiphop is echte liefde, schrijf dat maar op, lieve jongen.’