‘Hier komen ze… precies op het verwachte moment! Migrantenkaravaan op weg naar de VS’, meldde de Amerikaanse conservatieve website bpr afgelopen week bij een van de Associated Press overgenomen bericht. Het gelijkgestemde gop usa hield het op: ‘Guatemalteekse karavanen trekken noordwaarts om Bidens beloftes te innen.’

Aanleiding was een gewelddadige clash tussen Centraal-Amerikaanse migranten en soldaten, die plaatsvond tussen de Guatemalteekse stad Chiquimula en de grens met Honduras. Om vierduizend migranten uit onder meer Honduras, El Salvador en Belize tegen te houden, zette het leger batons, schilden en traangas in. ‘Ze hebben geen hart’, zei de Hondurese migrant Dixón Vázquez. ‘We wagen onze levens. Er is geen werk in Honduras, helemaal niet na de twee cyclonen en de pandemie.’ Hij voegde eraan toe: ‘Ons doel is om de VS te bereiken.’

Immigrantenkaravanen naar de VS zijn een traditie in Centraal-Amerika: door in grote groepen – wandelend en in bussen – op te trekken kunnen de migranten zich beter weren tegen criminelen of, zoals nu in Chiquimula, lokale autoriteiten. Sinds (toen nog) president Trump zich in oktober 2018, vlak voor de midterm-verkiezingen, druk maakte over een Hondurese karavaan ‘vol criminelen’ en het leger naar de grens met Mexico stuurde, worden de karavanen in de conservatieve pers breed uitgemeten. In 2019 zette Trump Mexico, Guatemala, Honduras en El Salvador onder druk om de noordwaartse migratiestromen te stoppen door Amerikaanse hulp te bevriezen en te dreigen met handelstarieven. Met die druk heeft het optreden van het Guatemalteekse leger echter niets te maken, beweert het land: men beroept zich op de eigen immigratiewetten en het gevaar dat de karavaan de verspreiding van corona versnelt.

Hoewel armoede, geweld en corruptie de voornaamste drijfveren lijken te zijn van de huidige karavaan, speelt de hoop dat president Joe Biden het makkelijker zal maken om Amerika binnen te komen ook een rol, stellen migratie-experts in The New York Times. Tot op heden heeft Biden echter alleen executive orders gegeven over immigranten die al in de Verenigde Staten zijn, en heeft hij hulp voor noodlijdende Centraal-Amerikaanse economieën beloofd. Eerder maakte hij duidelijk dat het zijn regering ‘minstens zes maanden’ zal kosten om een ‘humanitair beleid’ te ontwikkelen voor het ‘verwerken van migranten’.

Het aantal in 2021 getelde doden en vermisten op de Middellandse Zee was deze week, volgens het Missing Migrants Project (IOM): 87