Berlijn – Een van de mooiste dingen die Berlijn de laatste jaren is overkomen, heet de ‘Tempelhofer Freiheit’. Tempelhof was een vliegveld midden in de stad. Dat kon natuurlijk niet meer in het milieubewuste Duitsland. Dus besloot het stadsbestuur ruim vijf jaar geleden de luchthaven te sluiten.

Het zette er een hek omheen en ging nadenken over wat ermee moest gebeuren. Dat vonden de Berlijners maar niets. Ze braken het hek af en namen bezit van het gigantische terrein. Het is nu al jarenlang het populairste recreatiepark van de stad. Dagelijks komen er duizenden mensen wandelen, fietsen, vliegeren, skateboarden, kitesurfen of gewoon in het gras liggen.

Het stadsbestuur accepteert het allemaal. Het heeft een aantal minimale voorzieningen getroffen voor veiligheid en onderhoud. En het bleef nadenken over wat er verder nog kon gebeuren op die grote lege vlakte met die enorme betonnen luchthavenkolos aan de rand, een proeve van de megalomane nazi-architectuur uit de jaren dertig.

In dat gebouw vindt inmiddels van alles en nog wat plaats, vooral op cultureel gebied. Op het veld zelf hopen de bestuurders een van hun nijpendste problemen op te lossen: woningbouw. Berlijn groeit. De vraag naar woningen, vooral betaalbare, is enorm. Maar voorlopig stijgt alleen het aanbod van luxe woningen.

De in Berlijn regerende coalitie van spd en cdu heeft een plan opgesteld dat voorziet in woningbouw aan de randen van het driehonderd hectare grote terrein. Er blijven dan 230 hectare over voor recreatie. Dat zagen veel Berlijners niet zitten. Zij wilden ‘100 Prozent Tempelhofer Feld’, riepen een actiegroep met die naam in het leven en verzamelden handtekeningen.

De maximalisten hadden succes. Ze haalden meer dan 180.000 handtekeningen op, voldoende om een referendum af te dwingen. Dat vindt 25 mei plaats, tegelijk met de Europese verkiezingen. Het is onduidelijk of het referendum de opkomst voor Europa zal opdrijven of omgekeerd. De actiegroep heeft 650.000 ja-stemmen nodig om haar zin te krijgen.

Het jonge Berlijnse volk toont zich weer eens van zijn behoudende kant. Het is tegen alles wat centraal gepland en geregeld wordt. Het verzet zich zelfs tegen de aanleg van een vijver op het terrein, waarin het regenwater kan worden opgevangen. En ook de bouw van een centrale bibliotheek in de uiterste hoek van het terrein vindt in zijn ogen geen genade. Berlijners willen alles, en vooral zo min mogelijk verandering!