Naypyidaw – Het is vroeg in de ochtend als Pannei Mon op 23 april een sticker met een betraand gezichtje stuurt. Zojuist heeft het hooggerechtshof in Myanmar het hoger beroep van haar echtgenoot de Reuters-journalist Wa Lone en zijn collega Kyaw Soe Oo die tot zeven jaar gevangenisstraf veroordeeld zijn, afgewezen.
De twee verslaggevers die al ruim vijfhonderd dagen vastzitten, zouden de wet op de staatsgeheimen geschonden hebben. Nadat ze de moord op tien Rohingya mannen door veiligheidstroepen en lokale boeddhisten in de westelijke staat Rakhine onderzochten, boden politiemannen in Yangon hen informatie aan die daarmee verband zou houden. Nog maar nauwelijks hadden de journalisten de opgerolde documenten aangenomen, of ze werden door agenten in burger in de boeien geslagen. Een politieman bevestigde dat er van hogerhand orders waren om de verslaggevers in de problemen te brengen.
Nu rest voor de journalisten alleen nog de mogelijkheid van een amnestie door de president. Maar onder de duizenden gevangenen die de laatste weken traditiegetrouw rond het Myanmarese Nieuwjaar een pardon kregen, bevinden zich tot nog toe slechts vijf politieke gevangenen.
Het was van meet af aan de vraag hoe ver de prille hervormingen in Myanmar zouden gaan. Het leger heeft nog altijd grote macht en de instituties zijn zwak. Maar ondanks alle bedenkingen was de grotere persvrijheid een van de hoopvolle ontwikkelingen. Die tijd lijkt nu voorbij. Ook het civiele deel van de regering met Aung San Suu Kyi als Adviseur van Staat houdt de teugels strak en doet weinig aan de oude draconische wetten die de pers aan banden leggen. De relatie van de Nobelprijswinnares met de pers is verslechterd, kritische vragen beschouwt ze als ondermijnend in het precaire proces dat het land doormaakt.
De bekende filmmaker en mensenrechtenactivist Min Htin Ko Ko Gyi werd enkele weken geleden gearresteerd vanwege berichten op Facebook waarin hij de grondwettelijke macht van het leger bekritiseerde. Een groep jongeren die de militairen met satire op de hak namen zijn aangeklaagd. Ook diende het leger een strafzaak in tegen een redacteur van de website The Irrawaddy vanwege de berichtgeving over de gevechten tussen het leger en de etnische gewapende groep Arakan Army.
Tientallen van de democratisch gekozen parlementariërs zijn net als Aung San Suu Kyi ex-politiek gevangene. De meesten van hen doen er het zwijgen toe over het onrecht dat de media en andere criticasters treft.