Veel andere economen en journalisten namen het op voor Piketty. Zelfs als er kleine foutjes in Piketty’s data zitten, dan blijft de algemene conclusie staan: de welvaartsverdeling in Europa en de Verenigde Staten is schever nu dan ze dertig jaar geleden was, toen het naoorlogse egalitaire tijdperk tot zijn einde kwam.
Afgelopen week publiceerde Piketty een uitgebreid weerwoord op zijn website. De aanzwellende discussie over datasets is interessant. Wanneer werd er voor het laatst zo uitgebreid en openlijk gedebatteerd over de feiten achter het verhaal, in plaats van over de politieke boodschap van een boek zelf? Piketty’s keuze om alle data openbaar te maken, werpt zijn vruchten af.
Het steekspel tussen de FT en Piketty brengt een interessant probleem aan de orde: we moeten roeien met de riemen die we hebben wanneer we ongelijkheid bestuderen. De cijfers over ongelijkheid moeten worden betrokken uit een ratjetoe van bronnen en er zitten vaak flinke gaten in. Piketty gebruikte onder meer opgaven van erfbelasting, belastingaanslagen op vermogens, enquêtes onder huishoudens, en zelfrapportages van de rijkste klasse over haar vermogen (stelselmatig te laag ingeschat, aldus Piketty). En zelfs dan concludeert de econoom: ‘We weten er simpelweg te weinig van.’ Dat punt heeft voornamelijk betrekking op informatie over vermogens. Inkomens zijn dankzij de belastingdienst doorgaans meer inzichtelijk.
Piketty zegt een oplossing te weten. Als zijn plan voor wereldwijde vermogensbelasting zou worden ingevoerd, dan weten we in ieder geval hoe groot alle vermogens zijn. Een plan met een hoog utopisch gehalte, uiteraard. En een belangrijke reden dat Piketty door liberale critici werd weggezet als een voorstander van ‘jaloeziebelasting’. Maar is het Piketty wel primair daarom te doen? Want een minimale aanslag op vermogen is niet zozeer een belasting als wel een rapportageplicht, meent hij. Daarmee is er een belangrijk argument voor Piketty’s plan dat de links-rechts-tegenstelling in het ongelijkheiddebat overstijgt. Zoals Piketty in De Groenezegt: ‘Als iedereen verplicht wordt om inzicht te geven in zijn totale vermogen kunnen we in ieder geval geïnformeerd discussiëren over wat er te verdelen valt.’
Want inzicht in feiten, zodat de discussie in ieder geval met volledige informatie gevoerd kan worden, wie wil dat nu niet?
De Groene Piketty-special
Deze week publiceert De Groene een special over de Franse econoom Thomas Piketty die in Europa en de Verenigde Staten het debat over ongelijkheid heeft aangejaagd.
- Thomas Piketty’s andere kijk op de economie – Casper Thomas (ook te lezen via Blendle)
- Het Piketty-debat in de VS – Mars van Grunsven (ook te lezen via Blendle)
- Hoe vlak is de polder – Koen Haegens (ook te lezen via Blendle)
De artikelen zijn direct te lezen voor online abonnees of door aanschaf van een weekabonnement.
Beeld: De Designpolitie