Corona is slecht voor de kunst in al haar vormen, maar betekent de genadeslag voor opera. Opera is nu eenmaal grootschalig. Mijn oma was vanouds een groot operaliefhebster, zij hield ervan te tellen hoeveel mensen er op het toneel stonden. Ook toen al waren dat er vaak meer dan honderd; met orkestleden, technici en zaalpersoneel erbij gaat het om honderden. Dat heeft de laatste maanden allemaal stilgelegen. Monsterproducties kwamen krakend tot stilstand en niemand weet hoe het verder moet.
Niemand? Dat is toch niet helemaal waar. Holland Opera moest tournees afbreken en een veelbelovende nieuwe productie in de stijl van Mozarts Scheiding van Figaro uitstellen. Maar in enkele maanden werd een kleinschalige vervanging bedacht en uitgevoerd: een gloednieuwe Vliegende Hollander, door Joke Hoolboom en Niek Idelenburg, gespeeld in het eigen gebouw, de voor de gelegenheid verbouwde Veerensmederij achter Amersfoort CS. Het is een intens gebeuren, in alle opzichten aan te bevelen, nog tot 13 september te zien.
De veel grotere Nationale Opera zit duidelijk met de handen in het haar. Grote producties kunnen niet doorgaan, ook niet de nieuwe opera Innocence van Kaija Saariaho. Daarvoor in de plaats komt een herneming van het spectaculaire Ritratto van Willem Jeths, over een vrouw die in haar eigen portret verandert. Deze opera, geregisseerd door Marcel Sijm, met uiterst extravagante kostuums van Jan Taminiau, moest dit voorjaar worden geannuleerd, maar de generale repetitie werd gefilmd en met veel succes uitgezonden. Nu kunnen we het allemaal live zien. In plaats van Mefistofele, Arrigo Boito’s duivelse opera uit 1875, komt iets dat Faust [working title] heet, over de grenzen van de kennis. Zuchtend wordt dat door dno al bij voorbaat een bijna onmogelijke taak genoemd. Verder gaan jonge makers in dialoog met bewoners van verschillende Amsterdamse wijken.
Opera Zuid heeft alle grootschalige producties uitgesteld, en werkt onder het motto Hoffen soll der Mensch… aan kleinere producties zoals An die ferne Geliebte, een geënsceneerde liedcyclus van Beethoven door bariton Michael Wilmering en pianist Daan Boertien. Op één avond zullen het droevige La voix humaine van Poulenc en het vrolijke L’heure espagnole van Ravel te zien zijn.
Over het geheel is de opera in Nederland dus eventjes knock-out geslagen door corona, maar zodra het weer tekenen van leven vertoont, laat ik het weten.