Simon Campbell mengt zich elke morgen in de Bosnische stad Bihać tussen de vluchtelingen om getuigenissen te verzamelen van push-backs en geweld dat is gepleegd door de Kroatische politie. Er zijn zo’n zesduizend mensen in beweging in deze kleine noordwestelijke regio van Bosnië-Herzegovina, grenzend aan Kroatië. Keer op keer hoort Simon over politiegeweld met wapenstokken en vuisten, aanvallen door politiehonden, kapotgeslagen mobiele telefoons en gestolen geld van vluchtelingen.

Campbell werkt voor de Border Violence Monitoring, een netwerk dat bestaat uit vrijwilligers en verschillende organisaties die zich bezighouden met vluchtelingen in Zuidoost-Europa. Ze documenteren en publiceren op hun website (borderviolence.eu) alles over politiegeweld langs de buitengrenzen van de EU in de westelijke Balkan sinds de formele afsluiting van de zogenaamde Balkan-route in 2017. Er is een vergelijkbaar patroon waar te nemen aan alle grenzen die ze monitoren – ‘Het is als een sneeuwbaleffect: de politie neemt de slechtste praktijken van elkaar over’, zegt Campbell – maar is er geen land dat het grote aantal push-backs van Kroatië naar Bosnië en het geweldsniveau door de Kroatische politie evenaart.

Campbell en zijn collega’s spraken met mensen die door de Kroatische politie gedwongen werden zich uit te kleden en urenlang naakt in de kou moesten staan. Ze spraken met een vader die zijn twee kleine kinderen in zijn armen droeg toen een Kroatische politieagent een pistool laadde en het op zijn slaap zette, alsof hij ging schieten, daarna sloeg hij hem op het hoofd met de kolf van het pistool. Ze spraken met vluchtelingen die in de raamloze laadbak van een busje werden geduwd, vervolgens schoten agenten twee traangasgranaten naar binnen, sloten de deuren en reden urenlang met hen rond.

Ondanks alle bewijzen blijft de Kroatische premier Andrej Plenković herhalen dat Kroatië zijn verplichtingen uit hoofde van het Europese en internationale recht nakomt en dat de meldingen van geweld niet onderbouwd zijn. ‘Kroatische politici voelen zich sterk en zelfverzekerd bij het plegen van illegale praktijken omdat de Europese Commissie in oktober 2019 de regering feliciteerde met de inspanningen om te voldoen aan de voorwaarden voor toetreding tot Schengen’, zegt Campbell.

Het aantal in 2020 getelde doden en vermisten op de Middellandse Zee was deze week, volgens cijfers van het Missing Migrants Project (IOM): 211