Ja hoor, de politiek bemoeit zich weer met kunst. Het betreft hier wederom pop muziek en de jeugd. (Het wordt weer tijd voor Hitweek!)

Jeroen Dijsselbloem, Tweede-Kamerlid van de PvdA, roept om censuur. («Al zou ik het zo niet willen noemen» – nee Jeroen, maar dat is het wel.) Wat is er aan de hand?

Jeroen ziet een directe relatie tussen groepsverkrachting en de MTV-clips van sommige hiphoppers, met name die van Fifty Cent. In die clips wordt het leven van wrede pooiers aantrekkelijk voorgesteld, want die pimps hebben altijd lekkere naakte wijven om zich heen en geven die dames opdracht alles te doen wat zij willen, terwijl die vuile onderdrukte hoeren daardoor de arbowet met regelmaat moeten overtreden. «Afschuwelijke clips, vrouwonvriendelijk», oordeelt het Tweede-Kamerlid die weet wat kunst is en «maatregelen» wil. (Waaronder ook een debat over «dit soort straatcultuur die de echte cultuur kan overnemen».)

Die clips van Fifty Cent zijn erg mooi, al zeg ik het zelf, en ik kan me goed voorstellen dat MTV niet begrijpt waarom ze die clip niet zouden moeten uitzenden.

Ja, het pooierleven (geld, dames) wordt bewonderd, zij het met ironie. Wat is daar fout aan? Is dat niet een heerlijk leven dan? Hier in Amsterdam-Oud-Zuid zie ik elke dag hoe die onderwereldjongens ervan genieten, maar daar gaat het nu niet om.

Vooral Marokkaanse en Antilliaanse jongeren die aan groepsverkrachting doen laten zich inspireren door deze films, zegt Jeroen. Dus maar meteen verbieden? Voor iedereen? Alsof internet niet bestaat, alsof mobiele telefoons niet bestaan en alsof het gewone verhaal niet bestaat? Maar dan nog.

Toen Jeroen werd geïnterviewd had ik toevallig een vraaggesprek met de primatenkenner Frans de Waal. Hij had het over chimpansees (die alles oplossen met geweld) en bonobo’s (die alles oplossen met neuken). We waren het eens dat de oplossingen van de bonobo de voorkeur genieten.

Zo niet Jeroen van de PvdA. Want ik hoor hem nooit over mooie films met geweld. Bijna alle films waar onze jeugd zo dol op is, hebben als thema wraak. Van het A-team tot Superman, van Rambo tot James Bond – pas na een dosis geweld is de wraak hersteld. Bond neukt wel, maar lost daar nooit wat mee op. Integendeel, hij komt er verder door in de problemen.

Wat is erger: die gangbangende pimps of de oplossing met geweld? Jeroen zal zeggen: die pooierclips bevatten seks én geweld. Maar ook dat hebben die clips dan gemeen met negentig procent van de reguliere films. Die zijn vaak zelfs extremer.

Laat ik het anders zeggen: Tarantino (Pulp Fiction) is extremer dan Fifty Cent. Is Tarantino ook gevaarlijk?

Dan is er nog iets. Jeroen denkt: die jongeren zien die film, imiteren dat gedrag, en dan zijn de poppen aan het gangbangen. Maar waarom zou het niet kunnen zijn dat die jongeren die clip zien en denken: wij gaan ook muziek maken? Of: wij gaan ook clips of films maken?

Het is nog altijd zo dat muziek – of dat nou hiphop is of Wibi de Pianist – anderen eerder tot muziek inspireert dan tot iets anders.

Fifty Cent heeft zich waarschijnlijk ook door zo’n rappergang laten inspireren. En van die gang is ongetwijfeld de leider al vermoord. Eerder een reden om geen voorbeeld aan te nemen dan wel. En eerder een argument dat men zich heeft laten inspireren door de raps van de vermoorde dan door zijn leven.

Dat je «een leven» gaat nabootsen, geldt maar voor een klein gedeelte. Wacht, ik hoor de Ouverture van 1805. Nu ga ik in het Russische leger tegen de Japanners vechten. Of wacht, ik zie Dejeuner sur l’herbe, kom op Toos, we gaan picknicken en jij gaat naakt in het gras zitten.

Ik weet: toen in de jaren zestig West Side Story werd vertoond, begon iedereen zich te kleden als die jongens. En we kregen de bendes Pleiners en Dijkers. Maar waren die er niet gekomen als de film niet was vertoond?

Jeroen zegt nu natuurlijk «inderdaad». En: «Straatcultuur, weg ermee!» Maar dan breng ik in dat West Side Story niets anders was dan een adaptatie van Shakespeares Romeo en Julia. Wil Jeroen die dan ook verbieden? («Naar een later tijdstip» heet het nu.)

Wat Jeroen wil, is wat de overleden Van der Louw ook al wilde: kunst moet opvoedend zijn, een hoger doel dienen. En daarom gaan wij de mensen eens opvoeden!

Want het gaat om kinderen, zegt Jeroen vervolgens, die door hun ouders geen normen en waarden zijn bijgebracht, en daarom moeten wij ze die bijbrengen.

Maar moeten wij ze die bijbrengen door ze die clips te onthouden? Het komt mij voor dat Jeroen die clips niet goed heeft bekeken en beluisterd. Het nummer Fifty Cents handelt over een man die «een vrouw» mee uit eten neemt; ze bestelt oesters en champagne en eigenlijk gebeurt er maar niets, want hij heeft maar fifty cents in zijn zak.

Lang verhaal kort: omdat hij maar fifty cents had, slaat een pooier hem in elkaar.

Moraal: betaal een hoer goed. Of: neem altijd genoeg geld mee. Of: weet wanneer je een hoer aan de haak hebt geslagen of niet.

Stel nu dat Jeroen gelijk krijgt, gaan we dan ook De Sade verbieden? (Stok met rooie mieren in kut van vrouw – erg vrouwonvriendelijk.) Of Gerard Reve? («Ze zouden een brandende poppewagen je kutwerk moeten binnenrijden.») Of het dichtwerk van Achterberg? (Met het gedicht over het meisje van zestien jaar: «dit zijn haar borsten pak ze maar».) Achterberg was een psychopathische moordenaar, Fifty Cent is dat niet.

De PvdA wil optimistische kunst. Kunst die het volk moet verheffen. Ik ben daar niet van.