Londen – De finale van de FA Cup tussen Liverpool en Chelsea begon zaterdag met een controverse. Liverpool-fans verstoorden de prachtige ‘Wembley-hymne’ Abide With Me als God Save the Queen. En tijdens het handen schudden met de spelers kreeg prins William, erevoorzitter van de FA, een fluitconcert. ‘Het is onacceptabel en onwaardig dat William werd uitgefloten’, zei het Conservatieve Kamerlid Karen Bradley, ‘de voetbalbond moet de verantwoordelijken opsporen.’
Wat wil de oud-bewindsvrouw doen? Veertigduizend supporters vervolgen? Een verrassing was het boegeroep niet. Liverpool-aanhangers hebben weinig op met Huize Windsor, met de diverse Conservatieve regeringen en, meer in het algemeen, met de rest van Engeland. ‘Scouse, not English’ is de tekst op een vlag die op Anfield hangt, de thuishaven van The Reds. In Liverpool zien ze de club uit The Royal Borough of Kensington and Chelsea als de club van het establishment.
In het Victoriaanse tijdperk was Liverpool de haven van het Wereldrijk. Bij verkiezingen stemde de welvarende stad Conservatief. Het sentiment begon te keren ten tijde van The Beatles, in de swinging sixties, en werd bitter toen een Conservatieve minister begin jaren tachtig zei dat de in verval geraakte stad aan de Mersey niet te redden was. In werkelijkheid was de regering-Thatcher verantwoordelijk voor de wedergeboorte van de Royal Albert Docks, maar de woorden ‘Managed decline’ hadden een gevoelige snaar geraakt.
De reactie van Thatcher, The Sun en de politiebazen na de voetbalramp van Hillsborough, in 1989, versterkten de antipathie. Dat is echter niet het hele verhaal. Liverpool heeft nooit gevoeld als een Engelse stad. Het is een immigratiestad, waar de eerste Chinatown van Europa ontstond en waar duizenden Ieren arriveerden. Tevens zijn er grote Welshe en Schotse gemeenschappen. Het Keltische karakter brengt, zeker nu de eenheid van het koninkrijk onder druk staat, anti-Englishness met zich mee.
Zelfs het woord ‘Scouse’, zoals het accent wordt genoemd, is import. Het is afgeleid van lapskaus, Noors voor stoofpot: waar de inwoners van Liverpool ‘scouser’ als een eretitel beschouwen, wordt het in de rest van Engeland als een denigrerende term gebruikt. Met name fans van Londense teams zingen hatelijk over de armoede in de wat afgelegen havenstad.
‘Sign on! Sign on!’ klinkt het bijvoorbeeld, een verwijzing naar het tekenen van een aanvraag voor sociale bijstand. Geen wonder dat de Scousers liever hun eigen volkslied zingen : You’ll never walk alone.