Londen – Rory Stewarts prachtige documentaire The Great Game over de strategische schimmenstrijd tussen het tsaristische Rusland en het Britse wereldrijk in Azië tijdens het Victoriaanse tijdperk blijkt onverwacht actueel.
‘Het belang van internationale relaties.’ Dat was een van de redenen die Theresa May als minister van Binnenlandse Zaken jaren terug gaf om geen openbaar onderzoek te laten verrichten naar de moord in 2006 op Alexandr Litvinenko. Het gerechtshof moest eraan te pas komen om de daders van deze afrekening, handlangers van Vladimir Poetin, op te sporen. Na de recente moordaanslag op oud-spion Sergei Skripal en zijn dochter Yulia was May sneller: een dag slechts had ze het Kremlin gegeven om het gebruik van Russisch zenuwgas te verklaren.
Andere leden van de regering reageerden even voortvarend. Minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson bleek het met een Labour-Kamerlid eens te zijn dat Poetins wereldkampioenschap voetbal iets weg heeft van de nazi-Spelen van 1936. De minister van Binnenlandse Zaken Amber Rudd, wier broer public relations heeft verricht voor een bekende oligarch, maakte bekend dat er een herziening komt van veertien verdachte sterfgevallen op Britse bodem waar de Russische president mogelijk meer van weet.
Rudd kon haast niet anders na de recente moord op Nikolai Gloesjkov, een zakenvriend van oligarch en Poetin-criticus Boris Berezovski. De dood van Berezovski zelf zal boven aan het lijstje komen te staan. Gemakshalve ging de politie altijd uit van zelfmoord, maar nu is duidelijk hoe goed de Russen zijn in het camoufleren van moorden. Dat lijkt ook het geval te zijn geweest bij de 44-jarige bankier, klokkenluider en Berezovski-vertrouweling Alexander Perepilichny die in 2012 bezweek tijdens het joggen.
Deze verdachte zelfmoorden, hartaanvallen en auto-ongelukken doen denken aan de ‘Star Wars-moorden’. In de jaren zeventig en tachtig overleden 25 Britse wetenschappers en computerexperts die werkten aan geheime defensieprojecten, waaronder Reagans befaamde ruimteschild. Het Britse ministerie van Defensie heeft de reeks sterfgevallen altijd afgedaan als toeval en voer voor samenzweerders.
In zijn boek Open Verdict (1990) heeft computerjournalist Tony Collins aangetoond dat er haast geen sprake kan zijn van toeval. Ook onderzoeksrechters hebben twijfels geuit. Na de dood van Litvinenko deed Collins een poging om via de Engelse Wet openbaarheid van bestuur informatie op te vragen bij defensie. Er bleek geen snipper voorhanden te zijn.