Lopen op een richel

Geheid het meest gewaagde en rake van eigen bodem in komkommertijd is Promenade (ntr), satirisch praatprogramma waarin Diederik Ebbinge met sidekicks Eva Crutzen, Ton Kas en Henry van Loon de week, televisie, politiek, cultuur, wereld doorneemt. Praatprogramma dat praatprogramma’s, van prestigieus tot banaal, parodieert. De eerste reeks leek snel te sneuvelen aan kijkersgebrek, maar mede doordat ze dat zelf tot gimmick maakten ging het vanaf aflevering drie crescendo. De kijkers werd ordinair gesmeekt om een vervolg mogelijk te maken. En toen dat doel in de laatste Promenade-aflevering bereikt leek, bleek niemand van de crew daar tijd voor te hebben.

Geintje. Want verrassend snel kregen we dus een zomer reddend vervolg (voor de makers is het overigens de slechtste periode vanwege gegarandeerd klein bereik). Ik schreef eerder op De Groene-site over het programma. Hooguit lijken de makers nu nog iets confronterender in hun aanvallen op clichématig gezwatel (door ongeremd te zwatelen) en doorgeslagen politieke correctheid oude en nieuwe, linkse en rechtse stijl. Als Ebbinge de ene week een dame van kleur de cocktails in laat schenken om het programma diverser te maken, om de week daarop namens de npo excuses voor de slavernij aan te bieden, dan loopt hij op een richel. Schandelijk, roept u. Touché, zeg ik.

Geheid een van de meest indrukwekkende dramaseries is De nieuwe achternaam, tweede reeks van De geniale vriendin (producent: hbo), naar de romanreeks van Elena Ferrante. Het beste dat in Nederland over het raadsel van de identiteit van de auteur(s?) en over de verfilming van de cyclus is geschreven stond in De Groene. Auteur: Anne Branbergen. Typ haar naam en ‘Ferrante’ in op de site en u treft er prachtstukken, waar ik, Italië-leek, niets aan toe te voegen heb. In april schreef ze over het succes van die tweede reeks in Italië zelf. En betreurde ze het dat de vpro die bewaarde voor de kijkersarme zomer. Die zou zeker oudere kijkers in het voorjaar coronatroost geboden hebben, dacht ze, en die verdiende bovendien sowieso primetime.

Branbergen: ‘Ondanks het feit dat er op het sentimentele vlak allerlei hevigs en gruwelijks gebeurt, is de setting (eiland Ischia) zo prachtig dat je er toch heel vrolijk van wordt.’ Dat vrolijke is mij in de eerste aflevering nog niet gelukt. De harde werkelijkheid van de bewoners van een niemandsland-wijk in Napels, jaren vijftig en zestig; van moeizame vrouw-manverhoudingen; van complexe vriendschappen en jaloezie; van sociale controle; van vernedering van zelfs de ijzersterke Lila; van pijnlijke ‘klassenloosheid’ voor wie door opleiding het milieu ontstijgt (Elena) – het weegt. Maar beide kanten van de medaille zijn fraai gemaakt. Een prachtige combinatie van sociaalrealisme en stilering bovendien. Ware cinema die overeind blijft op het scherm.

Ten slotte: kijk maandag 31 augustus naar een extra aflevering van De slag om Libanon. Libanees Danny Ghosen heeft recht en kunde om nu in Beiroet met mensen te praten.