Voor het eerst sinds 2002 exposeert de kunstenaar nu solo in Nederland, in het museum van de curator die hem naar Venetië bracht, Lorenzo Benedetti.
Waar Manders’ sculpturen in het monumentale Rietveld Paviljoen een statische houding aannamen, gaan ze in De Vleeshal op in een wervelende installatie. Deze heeft plaats achter een muurtje van grijze betonblokken dat Manders bouwde om twee vertrekken van het gotische interieur van De Vleeshal af te scheiden.
Rechtsaf wandel je een kunstenaarsatelier binnen, een complete chaos opgebouwd uit meubilair, kranten, onaffe kunstwerken en foto’s. De sculptuur van een vos die met een muis op zijn buik op de koele vloer van het Rietveld Paviljoen lag, Fox / Mouse / Belt, gaat in Middelburg schuil onder een deken van plastic. Het dier is op zijn buik gedraaid en heeft een lange muizenstaart gekregen. Zijn poten liggen afgehakt naast hem op de grond. Aan de andere kant van de studio, ergens onder een werktafel, zit een muis met tape vastgeplakt aan een stuk piepschuim.
De installatie staat zo volledig onder spanning, een spanning van kijklijnen en motieven die in Venetië verslapte onder de grootte van de ruimte en de drukte van het publiek. Lijmklemmen houden een muur van plastic op zijn plaats, stukken plastic kleven aan ogenschijnlijk natte sculpturen, een reepje krant zit klem onder de poot van een workmate. Onder een tafel staat een constructie van drie grote lucifers die onderling verbonden zijn door een koordje. Alles staat met elkaar in verbinding, lijkt Manders te zeggen, zoals op een hoger niveau alle kunstwerken die hij maakt in het complexe project Zelfportret als gebouw passen, zijn levenswerk.
Een installatie als een lopend vuurtje dus, met objecten die een afgewogen maar moeilijk te volgen verhaal vertellen. Ergens midden tussen de zooi staan ineens vijf theezakjes opgesteld, keurig recht, stil en kwetsbaar. De verbintenis in deze installatie is de hand van de kunstenaar, en zijn keus voor keuzes.
En die is nogal dwingend. Materiaal is vaak niet wat het lijkt – natte klei is beschilderd brons, metaal is hout, hout is brons, tekeningen zijn glimmende foto’s van tekeningen, kranten zijn zelfgemaakt – en deze wetenschap, waar de kunstenaar geen geheim van maakt, leidt behoorlijk af van de beelden die voor je staan. Toch maakt het zelf gefabriceerde gereedschap dat verspreid door De Vleeshal ligt, zoals een hamer van hout (?) en kartonnen zagen, ook iets duidelijk. Hier wordt niet alleen aan kunst gewerkt, hier wordt aan materiaal geschaafd en met woorden gegoocheld. Hier worden ideeën tot uitvoering gebracht.
Het resultaat staat dan in de naastgelegen ruimte: een sculptuur van een vrouw zonder armen, hangend in een stoel, haar benen in de vorm van een blok hout/brons/plastic, rustend op de vloer. De eeuwenoude sculpturen in de nissen van De Vleeshal, stuk voor stuk zonder armen, piepen boven het muurtje uit.
Acolyte Frena is t/m 23 maart te zien in De Vleeshal in Middelburg
beeld: Mark Manders, Acolyte Frena. credits: Leo van Kampen / Vleeshal Middelburg