Rio de Janeiro – Wat klonk hij somber. Ex-president Luiz Inácio Lula da Silva (2003-2010) zat een maand of twee geleden op de bodem van de put. En met hem de Braziliaanse president Dilma Rousseff en de arbeiderspartij PT.
Zelfs het volume van Lula’s sterke vakbondsstem was gedaald. Hij moest het toegeven, zijn pupil Dilma had het verknald: ‘“Ik ga niet wroeten in de rechten van de arbeiders, zelfs niet als de koe niest”, zei companheira Dilma tijdens de verkiezingscampagne van 2014. Maar ze heeft het toch gedaan. Ze zei ook dat “bezuinigen iets van de oppositie is”, maar ze heeft gesneden. De Toekans (symbool van oppositiepartij PSDB – sb) kunnen daarom zeggen dat ze heeft gelogen. Ik ben zeer bezorgd.’
De vraag is echter waarover Lula het bezorgdst is: het imago van Dilma, de PT of van zichzelf. Behalve de economische crisis dreigt ook een groot corruptieschandaal in staatsoliebedrijf Petrobrás de PT te beschadigen. In het schandaal zijn miljarden weggesluisd naar privé-rekeningen en naar verkiezingscampagnes van verschillende politieke partijen, wat momenteel wordt uitgezocht door justitie. Een afzettingsprocedure dreigt voor Dilma, die geïsoleerd is geraakt in het Congres.
Ook Lula – tot voor kort de populairste president van Brazilië – is beschadigd. Tijdens de recente protestmanifestaties tegen de regering werd een gigantische opblaaspop van Lula in bajesplunje meegesjouwd – al werd die twee keer doorgeprikt door zijn aanhangers. Volgens de laatste peilingen zou Lula verliezen als er nu opnieuw verkiezingen werden uitgeroepen.
Maar Lula vecht terug. Tijdens een internationaal evenement vertrouwde hij de ex-president van Uruguay toe dat hij aan een comeback voor de verkiezingen van 2018 gaat werken. ‘Ik heb iets geleerd: het lukt je alleen om een vogel te doden als die stil vanaf een tak naar je kijkt. Als hij van tak naar tak springt, is het veel moeilijker. Dus, daarom, ik ga weer vliegen.’
Politiek journalist Josias de Souza reageert met ironie op de woorden van de oude meester: ‘Lula gebruikt een oude truc. De verkiezingsbeloften van Dilma uit 2014 zijn niet waargemaakt, waarop hij zichzelf als een alternatief voor 2018 presenteert. Hij weet dat in de toekomst alles mogelijk is en dat later niemand zal checken of hij zijn beloften ook wel waarmaakt. Dilma laat hij ondertussen in de steek.’