Toen Boef onlangs te gast was bij tv-programma Humberto op Zaterdag vroeg presentator Humberto Tan hem: waarom werk je nu samen met Lil Kleine? Die wordt immers onderzocht door het OM. En iedereen heeft de beelden kunnen zien waarop hij zijn toenmalige vriendin mishandelde.
Boef (1993) reageerde opvallend stekelig. ‘Iemand de mond zwijgen… Daar sta ik nooit achter.’
Punt, klaar. De vraag die Tan stelde, waarom uitgerekend nu, bleef onbeantwoord. Zoals Boef eigenlijk alle interessante vragen die langskwamen onbelicht liet. Bestaat er in zijn universum eigenlijk iets wat wel erg genoeg is om niet meer met iemand te werken?
Op een bepaalde manier gaat Luxeprobleem, zijn derde en nu al miljoenen keren gestreamde album, over dat wat we cancelen noemen. Zelf raakte de rapper ook meermaals in opspraak en kwam hij in aanraking met justitie, waar hij in dit nieuwste werk stoer naar verwijst. Ondersteund door de vertrouwde ferme kicks en pakkende baslijnen rapt Boef bijvoorbeeld: ‘Politie die begrijpt niet, wil me grijpen maar hij grijpt mis.’ En: ‘Zo veel shit, ik lach het weg.’
Er mag geen misverstand over bestaan: niemand krijgt Boef klein. Dat benadrukte hij al op eerder werk en subtiliteit is ook op deze nieuwste plaat ver weg. Juist daarin schuilt natuurlijk ook Boefs charme: hij rapt nooit lenig maar wel ferm, met veel woordspelingen en toegankelijke refreintjes. Weinig hedendaagse rappers hebben zo’n herkenbare, catchy stijl als hij, vandaar dat grote succes.
Alleen schuilt hierin tevens het rare van Luxeprobleem: ja, hij heeft hits, zijn bodem-naar-de-top-verhaal reproduceert hij ook hier weer gloedvol – maar wat wil Boef verder zeggen? Dat hij tegenwoordig een accountant heeft, oké, en last minute naar Dubai vliegt, heel stoer. En intussen tettert hij veel vrouwonvriendelijkheid rond (‘kech’, ‘slet’, ‘slang’), terwijl de aanrakingen met justitie worden afgedaan als onderdeel van ‘Gods plan’. Maar waarom dan die eendimensionaal bozige toon, bij Tan, op veel nieuwe nummers? Waarom die dubieuze gastartiesten, die op Instagram een voor een werden aangekondigd via mugshots?
Behalve Lil Kleine is ook Bilal Wahib van de partij, van het controversiële Instagram-livestreamincident met een minderjarig slachtoffer. Kempi, veelvuldig veroordeeld, rapt eveneens een coupletje, en zelfs rapper Djaga Djaga doet mee, hoewel die voor veertien jaar vastzit wegens een liquidatie.
Natuurlijk: kunst is een vrijplaats. Toch geeft deze namenrits wel een wrange bijsmaak: Boef lijkt niet gekozen hebben voor de boeiendste muzikanten, maar voor de meeste ophef.
Die stekeligheid bij Tan? Mijn inschatting: die was gespeeld. Zulke interviews waren juist een doel van Luxeprobleem. Boef weet hoe de markt werkt, hoe hij met liedjes van onder de drie minuten de meeste Spotify-plays binnen harkt, hoe hij aandacht kan blijven trekken. Zou hij zonder dat nummer met Kleine überhaupt zijn uitgenodigd bij Tan? Op Luxeprobleem doet de rapper alles volgens beproefd recept, maar werpt hij zich toch ineens op als een soort halfslachtige strijder voor het vrije woord.