Brett Paesel, Mommies Who Drink (Sphere, 2006)
Ik kreeg dit boek aangereikt van een bevriende journaliste die wist dat ik bezig ben met een stuk over ‘slechte moeders’. Dit boek heeft als ondertitel ‘Sex, drugs and other distant memories: true tales of modern motherhood’. Need I say more? Ik dacht dat het een soort kroniek zou zijn, een beschouwing over het moederschap, maar het is meer een cry for help, een langgerekte lamentade over de schokkende initiatie in de wereld die moederschap heet, van zwangere buik tot nooit-meer-alleen-zijn. Ik lees het wel geamuseerd, al is het ook wat ver van m'n bed inmiddels. Het wil ‘de waarheid’ vertellen over wat het is, moederschap. Maar de waarheid krijgt hier wel weer een heel bekend gezicht.
Er zit een andere waarheid in mijn hoofd, een echo van het verhaal waarmee ik vandaag een vader zijn plotseling gestorven dochter hoorde herdenken. 38 was ze, en ze was niet getrouwd, had geen relatie, geen kinderen. Het is schokkend, vertelde de vader, dat als je een kind hebt dat geen huisje-boomje-beestje-leven leidt, je eindeloos wordt bestookt met vragen naar haar persoonlijk leven. Of ze al een vriend heeft. Of ze geen kinderen wil. Het heeft allemaal te maken, zei de vader, met een ergernis die uit zijn tenen kwam, ‘de grenzeloze overschatting van het moederschap’. Het was een intens verdrietige bijeenkomst, maar toen hij dit zo hartstochtelijk zei, werd er zacht gelachen. Want zo is het natuurlijk: als je geen kinderen hebt, ze misschien ‘gewoon’ niet wil, dan moet er wel iets ernstig mis met je zijn.
Dit boek over rebelse Hollywood-moeders, die elkaar iedere vrijdag in hun stamcafé treffen, nippend aan cocktails, klagend over hun gevangenschap, rammelend aan hun ketenen, is toch het bekende verwende werk. En dan sluit het ook nog eens zo braaf gelouterd af, met een groot ‘ja’. Ja tegen het leven, ja tegen het moederschap. ‘Every mom writes YES on her child as soon as she claims him.’ Mijn stuk zal juist gaan over moeders die niét JA op hun kind schrijven. Omdat ze misschien wel niet van hun kind houden, niet genoeg in ieder geval.