Vorige week werd me binnen één uur twee keer hetzelfde geheim verklapt, eerst door een Harvard-econoom, toen door een psycholoog. Een revolutie in de wetenschap! De nieuwe manier om experimenten te doen! Had ik al eens over MTurk gehoord? De eerste keer knikte ik wat afwachtend: ja, AmTrak, het Amerikaanse spoorwegennet - inderdaad een vernieuwende plek om menselijk gedrag te onderzoeken. Maar de econoom fluisterde over Amazons Mechanical Turk, MTurk for short: een online marktplaats waarop betaalde opdrachten aangeboden worden. Iedereen die zich registreert kan een taakje van een uur uitzoeken tegen betaling in dollars.
Wat maakt een commerciële website, die bovendien al sinds 2005 bestaat, tot iets waar wetenschappers opschepperig en geheimzinnig over doen? Het revolutionaire aan MTurk is dat iedereen gemakkelijk een taak kan programmeren en aanbieden. Experimenteel gedragsonderzoek wordt daardoor ineens een factor twintig goedkoper. Er is geen laboratorium nodig met computers, want de proefpersonen werken thuis. Hun vergoeding wordt via Amazon uitbetaald en ligt bovendien veel lager dan het minimumloon, minder dan een dollar per half uur. Een gemiddeld experiment kostte zo'n vierduizend euro en weken werk; dat wordt nu driehonderd dollar en een middagje werk.
Wat doet iemand die een goudmijn ontdekt? Hij houdt de vindplaats eerst een jaartje geheim. Wetenschappers zijn net mensen. Mijn informanten gaven allebei toe dat ze al minstens een jaar experimenten hadden gedaan op MTurk voordat ze het aan hun collega’s hadden verteld. De eerste artikelen worden nu gepubliceerd in de vakbladen en zullen waarschijnlijk een storm veroorzaken onder collega’s. Maar voordat MTurk erkend wordt als legitiem alternatief voor laboratoriumexperimenten moeten er eerst wat standaardresultaten gereproduceerd worden. Dat is precies wat de pioniers hebben gedaan in hun eerste papers, met wat leuke extraatjes, omdat het toch zo goedkoop was.
De economen onderzochten om te beginnen of de Turkers net zo vrijgevig zijn als ouderwetse proefpersonen (meestal studenten). MTurk is een volkomen anonieme omgeving, waar je alleen maar rondhangt om geld te verdienen. Toch bleken ook de Turkers geld weg te geven aan onbekende medeTurkers. Als extra test voor de gevoeligheid van de methode kregen sommige Turkers vooraf een religieuze tekst te lezen. Dat zorgde bij Turkers die zichzelf religieus noemden voor duidelijk hogere donaties - een bewijs dat priming, het impliciet oproepen van een associatie, ook werkt op MTurk.
De psycholoog onderzocht een wereldser onderwerp, namelijk het verband tussen joints roken en seks voor het huwelijk. In een artikel met de aansprekende titel Sex, Drugs and Moral Goals (te verschijnen in Proceedings of the Royal Society B, 2010) vergelijken ze de overtuigingen van Turkers en studenten op het gebied van politiek, seks en drugs. Je zou denken dat conservatieve Amerikanen minder drugs gebruiken dan progressieve, maar dit artikel laat zien dat dat verband subtieler ligt. De seksuele strategie van jongeren, van preuts tot promiscue, voorspelt veel nauwkeuriger of iemand drugs gaat gebruiken. Dat gold voor zowel de Turkers als voor de student-proefpersonen.
Deze twee studies laten zien dat veel subtiele bevindingen gereproduceerd kunnen worden op MTurk. Dat opent de deur voor een enorme hoeveelheid snelle, goedkope experimenten. Lig je wakker van de vraag wat het meest genoemde nummer onder de tien is? Hoe ver mensen gaan voor een ijsje? Of de kleur van je broek bruin of groen is? Allemaal al getest op MTurk - kijk op http://groups.csail.mit.edu/uid/deneme/ voor het antwoord. Of doe zelf een experimentje.

Correctie - Vorige week stond in Sciencepalooza dat in de fruitvlieg genen zijn aangetroffen die in de mens geassocieerd zijn met borstkanker. Dit moest de worm Caenorhabditis elegans zijn, niet de fruitvlieg.