Duinkerke – Ze had een ‘goede smokkelaar’ die haar gezin naar Engeland zou brengen, had moeder Samira haar zuster in Iran verzekerd. Met 22 mensen stapte ze op 27 oktober 2020 in een bootje met plaats voor maximaal vijf passagiers. De boot sloeg om en een dag later werden de lichamen van Samira, haar man en zoontje van zes opgevist uit het Kanaal. Het lichaam van hun jongste zoon, de anderhalf jaar oude Artin, spoelde twee maanden later aan op een strand aan de Noorse kust.
Twee jaar duurde het onderzoek waarbij gebruik is gemaakt van telefoontaps, tekstberichten, de locatie van telefoons en de verhalen van overlevenden. Hoshiar K. (33), een van de vier Koerdisch-Iraanse aangeklaagden, verklaarde zich onschuldig, al was hij via zijn telefoon gelokaliseerd op de plek waar de boot de zee in was gegaan: ‘Ik had mijn auto en telefoon uitgeleend aan een vriend.’ Ook Rauf R. (28) ontkende, terwijl zijn telefoonberichten een duidelijk ander geluid lieten horen: ‘We zijn op het strand, de motor doet het niet.’ Of: ‘Ik ben in Frankrijk, heb bovendien een boot in mijn auto.’ Na de schipbreuk ging Rauf R. gewoon door met zijn mensensmokkel, de vraag blijft groot en de business lucratief.
De talrijke slachtoffers als gevolg van schipbreuk kunnen worden voorkomen als Frankrijk en de EU in plaats van de grenzen te sluiten een reguliere weg mogelijk maken, menen hulporganisatie Utopia 56 en mensenrechtenliga Ligue des Droits de l’Homme. Namens drie families van slachtoffers van de schipbreuk op 24 november 2021 waarbij deze keer 27 migranten omkwamen en vier nog steeds worden vermist, dienden de twee organisaties afgelopen week een eis tot schadevergoeding in bij de Franse overheid. Onderzoek heeft uitgewezen dat deze ‘nalatig’ is geweest en ‘niet heeft voldaan aan de verplichting hulp te bieden aan mensen die het Kanaal oversteken’. Zelfs na veertien noodoproepen had de Franse reddingmaatschappij Cross de bootvluchtelingen geweigerd hulp te bieden.
Mensensmokkelaar Rauf R. verklaarde tijdens zijn verhoor niemand te dwingen aan boord te gaan: ‘De mensen willen naar Engeland.’ Op 23 januari veroordeelde de rechtbank van Duinkerke de vier verdachten wegens doodslag tot negen jaar gevangenisstraf.
Het aantal in 2023 getelde doden en vermisten aan de Europese buitengrenzen volgens het Missing Migrants Project (IOM): 252