17 augustus, De Jeugd van Tegenwoordig op Lowlands in Biddinghuizen © Harold Versteeg / HH

Alleen die titel al. Anders, en daarachter dan Different. Heel erg grappig, maar proberen te duiden waaróm is als een Gummbah-cartoon uitleggen aan iemand die er niet om kan lachen: het gaat niets veranderen. De Jeugd van Tegenwoordig is boven alles een vorm van humor, en die humor is al vanaf doorbraakhit Watskeburt?! een even slimme als ongrijpbare mix van taalvernieuwing, absurdisme, bravoure, zelfbewuste meta-verwijzingen, vaak in ironie gedrenkte straattaal en postmodernisme.

Die hit en doorbraakalbum Parels Voor De Zwijnen dateren uit 2005. Dat zijn dertien jaren waarin de positie van hiphop in Nederland radicaal is veranderd, voor een deel dánkzij De Jeugd. Termen als underground en mainstream betekenen vrijwel niks meer: je kunt zeker in de hiphop een enorm publiek hebben zonder op de grootste radiozenders te worden gedraaid of ooit op de niet-hiphopfestivals te hebben gestaan.

De Jeugd heeft al dertien jaar een wonderlijke status als publiekslieveling, zelfvernieuwer en knuffel-dadaïst tegelijk. Zeker niet alle albums hadden dezelfde impact (dat de band live nauwelijks nog iets speelt van Manon uit 2015 is een uitdrukking daarvan), maar De Jeugd is nog steeds de hiphopband die ook moeiteloos kan aanschuiven in Koffietijd, daar ook fabuleus en charmant de uitzending ontregelt, en die ook de grootste tent op Lowlands platspeelt.

Anders opent met een nummer dat een landerige, hangerige, bijna zeurderige sloomheid heeft waar weinig andere bands buiten een coffeeshop mee zouden wegkomen. Maar typisch De Jeugd is dan het contrast met de tekst, die gaat over een omgeving vol energie en decibellen: het is een bedwelmde liefdesverklaring aan een meisje bij een metalconcert. Liefde op z’n Jeugds, dus liefde met een twist: ‘Ik kwam haar tegen in de moshpit/ Ze stonk een beetje maar I loved it’.

In de laatste minuut sluipt die metal alsnog het nummer in, via gitaarriffs die volmaakt cliché zijn. Dat heeft De Jeugd van Tegenwoordig naast een vernuftiger vocabulaire voor op jongere genregenoten: een leven ver voorbij de autotune om hun geluid steeds van kleur te veranderen. De Jeugd heeft producer Bas Bron, en die is op Anders (Different) enorm op dreef, door veel nummers uit te kleden en de beats even strak als kaal te houden. Heerlijk, die disco, funk en soul in Smokinsippin, en ook het lekkere garagegeluid van de jonge Beastie Boys in Cru, een nummer dat op de camping van Zwarte Cross lijkt te zijn geschreven.

Want ook dat is nog steeds de kracht van De Jeugd van Tegenwoordig: ze klinken naar het Leidseplein, Zwarte Cross, de club, de coffeeshop, Lowlands, Pinkpop, het winkelcentrum op donderdagavond en het hiphopfestival tegelijk.

De Jeugd van Tegenwoordig, Anders (Different), op tournee in Nederland en Vlaanderen in december