Op ooghoogte in de kunstzaal hangt, tegen de witte wand, een verbinding van vormen en van twee materialen ook. Het is iets abstracts figuurlijks. Wat het voorstelt is vooralsnog niet duidelijk. De vorm van het ding is zo wonderlijk eenvoudig dat ik mijn ogen er niet vanaf kan houden. Dan realiseer ik me dat het juist dat is wat het ding is: een voorwerp om naar te kijken. Omdat het er zo raadselachtig uitziet, begint er van alles in je hoofd op te komen. Zo gaat het met kunst. Mensen willen het geheim van de schoonheid ontrafelen. Maar naar dit sierlijke werk van Lesley Foxcroft kijken we hoe dan ook net iets anders dan bijvoorbeeld naar Van Goghs zonnebloemen. Daar kennen we de grillige bloemen. We zien direct hoe kunstig en met wat voor een levendig handschrift hij dat fraai gekrulde geel heeft geschilderd.
Vergeleken met Van Gogh en de opwinding van zijn kleuren geel, is het werk van Foxcroft ondraaglijk ijl en stil zoals het eruitziet. Ik noemde het eerst een verbinding van twee vormen. Van heel eenvoudige vormen, eenvoudig met elkaar verbonden. Maar direct al toen ik het zag, vond ik het werk heel slank. Soms hoor je pianomuziek waar de melodie een frasering is van slechts noten en de ruimte daartussen. De tussenruimte wordt ook een klank. Dat is wat ik bedoel met de adembenemende slankheid van dit werk van Foxcroft. Het is zo slank als een stilleven van twee bloemen. Dit werk heet Galvanized + MDF – dat is wat het is, twee dingen, eenvoudiger kan niet. Het is een ding dus om naar te kijken, als een staand stilleven en het zit zo in elkaar. Vlak tegen de witte wand hangt een langwerpige strook gegalvaniseerd ijzer; pal daarbovenop werd tegen het dunne ijzer een baan vezelplaat (mdf) gemonteerd. Het werk verloopt verticaal. De vlakke ijzeren strook is 120 centimeter lang en 20 breed. Een even brede baan vezelplaat werd, van bovenaf, precies passend op het ijzer vastgemaakt. Dat gebeurde met twee kruiskopschroeven, door platte ringetjes – zodanig dat met die schroeven meteen ook de strook ijzer tegen de wand bevestigd werd. Het maken van het werk gebeurde heel voorzichtig. Zo werkt Lesley Foxcroft: die voorzichtigheid zonder haast, zou ik zeggen, is haar handschrift.
De verbinding begon met vezelplaat en dun ijzerplaat plat en op elkaar. Maar uit de behoedzame en figuurlijke manier van doen van Foxcroft kwam nog iets anders tevoorschijn. Ze vond een soort manier, met mallen en klemmen, om mdf mooi en geleidelijk te laten buigen. Het is een eigenschap van het materiaal dat in wezen uit vermalen houtresten bestaat dat dan, vermengd met lijm, gewalst en stevig tot plaat wordt geperst. Het gaat zoals ze papier maken. Heel anders dan bij gezaagd hout zit er in mdf geen weerbarstige spanning. Een buiging die je erin maakt blijft daarom hangen. In dit werk maakt de langere baan van vezelplaat, die één centimeter dik is, zo een gelijkelijke buiging. Het gelige vezelplaat rust op het glimmende ijzer en hangt daar ook aan. Daardoor komt er ruimte en licht in de figuur. Het gegalvaniseerde ijzer glanst in de zachte schaduw van het mdf. De figuur heeft een gematigde symmetrie. Tegelijk is ze fragiel als een juweel.
De titel van dit werk, Galvanized + MDF, is ook een beschrijving van twee kleuren van twee materialen. Deze kleuren gedragen zich hier, samen met de vormgeving van hun figuren, in een nauwkeurige mise-en-scène die Lesley Foxcroft voor dit ensemble van deze werken heeft ontworpen. Haar werk ken ik al jaren. Ze maakt al haar tentoonstellingen in zulk een evenwichtig metrum. Soms werkte Mondriaan in alleen maar twee kleuren. Ik vraag me af hoe hij, in 1930, met de Compositie in wit en zwart bezig was. Boven in het witte vlak begon hij van links naar rechts met een brede lijn zwart. Ik denk dat hij toen al niet meer terugkon. Dat zwart was meer dan een lijn. Veeleer was het een smal gerekt vlak dat het vierkant van het schilderij in twee liggende rechthoeken verdeelde. Ook het zwart was een horizontale rechthoek – maar tussen de andere twee. Het werkte als scheiding tussen twee krijtwitte vlakken en het lag daar als een horizon. De verticale lijn die smaller is dan de horizontale, reikt optisch in de hoogte. Wanneer die het liggende zwart kruist, maakt ze in de rechterbovenhoek van het vlak een kleine rechthoek die bijna vierkant lijkt. Dat brengt het schilderij opnieuw in beweging. Het wit werd nu een ruimte in vieren gedeeld. In het wit dat krijtwit was, raakte al het zwart in evenwicht. Vanwége dat soort van evenwicht hangt in het arrangement de slanke figuur Galvanized + MDF op de plek waar het hangt – op gepaste afstand van de andere werken. De mise-en-scène zou anders te vol worden.