Londen – Een zachte Brexit? Een harde Brexit? Een open Brexit? In Londen wordt nu gesproken over een fuzzy Brexit: een warrig Brits vertrek.
Een goed komisch duo bestaat uit een ondeugend en een serieus persoon. Koot en Bie. Barend en Van Dorp. Bassie en Adriaan. Of in Engeland: Fry en Laurie. Morecambe en Wise. Jeeves en Wooster. Menige getuige van de persconferentie van de Brexit-onderhandelaars, vorige week in Brussel, zag een soortgelijke rolverdeling. De serieuze, tot stille wanhoop gedreven EU-onderhandelaar Michel Barnier naast zijn lichtvoetige Britse collega David Davis.
Het tekent de verhouding tussen de blokken. In een uniek geval van eensgezindheid lijkt Brussel perfect voorbereid te zijn op de onderhandelingen. Symbolisch waren de stapels documenten die Michel Barnier en de zijnen voor zich op tafel hadden neergelegd bij de opening van de tweede onderhandelingsronde.
Daartegenover zat het Britse trio met een notitieblokje. De Britten gaan ervan uit dat er in de loop van de gesprekken wel oplossingen zullen worden gevonden. Improvisatievermogen is van oudsher de kracht van de eilandbewoners.
Het verklaart ook de zorgeloze diplomatie – of beter gezegd: de antidiplomatie – van minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson, die er niet voor terugdeinst om Europese bondgenoten op de kast te jagen, net zoals de Victoriaanse staatsman Lord Palmerston dat deed. Saillant detail: de huiskat van Johnsons departement is naar Palmerston vernoemd. Nog niet zo lang geleden stond Johnson te glunderen bij de presentatie van de thriller van zijn eurogezinde vader Stanley, nota bene over hoe de Russen het Brexit-referendum hebben beïnvloed.
De Britse houding is voor een deel uit nood geboren omdat de regering verdeeld is. Premier Theresa May en haar Brexiteers willen een breuk met de Europese Unie, maar enkele belangrijke ministers willen juist een Noorse of een Zwitserse optie, waarbij de Britten met één been in de EU blijven staan. Laatstgenoemden hebben steun van een steeds luidruchtiger wordende anti-Brexit-lobby onder leiding van Tony Blair, die profijt probeert te halen uit May’s zwakke positie in 10 Downing Street. Deze rebellen koesteren heimelijk de hoop dat de economie alsnog danig zal verslechteren door de Brexit.
De Britse bevolking, echter, heeft bij de afgelopen parlementsverkiezingen massaal gestemd op twee leiders die voor een Full British Brexit zijn: Theresa May en oppositieleider Jeremy Corbyn. ‘Meer bij toeval dan zo gepland’, aldus Goodhart, ‘modderen we naar een soort nationale consensus over een “fuzzy” Brexit.’
Het is zoals de geestelijk vader van de Brexit, professor Alan Sked, het had voorzien. Toen hij werd gevraagd naar de afloop van de Brexit haalde hij niemand minder dan Napoleon Bonaparte aan: ‘On s’engage; et puis, on voit’, oftewel: we vallen aan en vervolgens zien we wel.
Sked zei het met een brede glimlach.