Na twee afleveringen van de derde Penoza-reeks knaagde de vraag waarom ik nog langer zou kijken naar een morose maffiawereld die ik inmiddels uit kon tekenen. Dat ook Nederlanders inmiddels behoorlijk regisseren, schrijven en acteren is onvoldoende rechtvaardiging. Er moet extra kwaliteit zijn, die verstrooiing, spanning en sensatie overstijgt. De onfrisse avonturen van weduwe Carmen van Walraven-De Rue bieden die niet. Dus gestopt. Maar wie eenmaal begint op te ruimen gaat door. Hoe zat het eigenlijk met al die uren Overspel, dat in het eerste seizoen redelijk boeide (al kon ik nooit geloven in de verzengende liefde tussen Sylvia en Fedja en vond ik de rol van Ramsey extreem eikelachtig). Seriesucces roept per definitie om voortzetting, die soms meer associaties met ‘ijver’ dan met ‘urgentie’ oproept. Ondanks, ook in Overspel, onmiskenbare vakkunde. Net toen ik me ook nog eens begon te ergeren aan het feit dat zo buitensporig veel Hollands drama het kennelijk van misdaad moet hebben, startte uitgerekend een derde reeks Van God los bij bnn. Gebaseerd op ware moord en doodslag, door en ten koste van jongeren. Zie je wel, wat een eenzijdige Hollandse thematiek, had de conclusie kunnen zijn.
Maar complicatie is dat in dat vermaledijd bloedige moordgenre in handen van die meestal te toffe omroep qua drama behoorlijk interessante, soms zelfs verbluffende dingen gebeuren. Vergelijking met het grote seriewerk loopt per definitie mank: daar de lange lijnen, personages die familie van de kijker worden met kans op verslaving; hier het single play waar telkens een nieuwe wereld geïntroduceerd wordt, bevolkt door nieuwe personages met nieuwe thematiek. Met als enig vast element in dit geval dat de dood aan het eind wacht, al weet de kijker soms lang niet op wie. Die steeds nieuwe werelden moeten bovendien snel en helder neergezet. En steeds weer krijgt de kijker een nieuwe bak, vaak onbekende, acteurs over zich uitgestort met vaak verrassend resultaat. De scenario’s verschillen van kwaliteit, waarvoor de ware gebeurtenis als fundament onder het script deels verklaring is. Als in Gran Canaria het jonge hoofdpersonage, blijkens de aftiteling die aan het eind van elke God-aflevering het rechterlijk vonnis meldt, ‘autistisch met onbeheerste agressie’ is, biedt dat ziektebeeld auteur en acteur weinig kans op het creëren van een gelaagd personage. Wat in korte film toch al moeilijk is. De redding zit dan in karakters om dader heen (hier gespeeld door Susan Visser, Pierre Bokma en Theo Maassen!). In Para blijkt de jonge dader een ‘narcistische persoonlijkheid met paranoïde trekken’ en dat psychiatrisch oordeel zie je als kijker behoorlijk lang aankomen. Wat weinig afdoet aan de manier waarop rapper/acteur Willem de Bruin hem speelt. En niets aan de manier waarop regisseur Paloma Aguilera Valdebenito het ensemble van uitgebreide bewonersgroep van een studentenhuis overtuigend tot leven brengt. Meest indrukwekkend is Warriors van Mijke de Jong (regie) en Oscar van Woensel (scenario). Daarin niet één maar twee hoofdpersonen die het spoor bijster zijn en ook nog eens het leven met elkaar delen. Dat lijkt te veel van het goede. Dat Joop, verslaafd aan van alles, zelfs in het motorclubhuis vol hele en halve criminelen als onhanteerbare idioot wordt gezien biedt weinig ruimte voor nuance. De kortsluiting in de geest van zijn vrouw Jade ontvouwt zich langzamer. Maar hoe De Jong hen toch tot geloofwaardige personages maakt, geholpen door topprestaties van Mariana Aparicio Torres (nominatie beste tv-actrice in Utrecht) en Dragan Bakema, dat is adembenemend.
Van God los, reeks 3. BNN, zondags, Nederland 3, 21.20 uur. Nog te zien: Para (Uitzending gemist). Fortunate Son (15 december), Gran Canaria (22 december), Warriors (29 december)