Bijvoorbeeld over het leven, over de zorg, dus over de zorgkosten.
Ik ben atheïst. En natuurlijk wil ik zo lang mogelijk blijven leven, want ik geloof niet dat er een hiernamaals is. ‘Dit leven is het eeuwig leven’, zoals Jules Deelder ooit zei.
Maar hoeveel mag een uitbreiding van drie maanden van dit leven kosten? Want de huidige kankermedicijnen, zo blijkt uit onderzoek, verlengen het bestaan niet met jaren, maar slechts met een aantal maanden. Kan iemand die geen kanker heeft daar wel een opvatting over hebben?
Ik denk wel eens dat mensen die gelovig zijn en menen dat er een paradijs bestaat juist zouden moeten afzien van levensverlenging als dat kostenbesparend zou zijn. Zij komen na de dood immers in het Paradijs. Het geld dat wordt bespaard zou dan ten goede kunnen komen aan atheïsten die het van dit leven moeten hebben. Maar dat kan weer niet omdat een maatregel zou moeten gelden voor ons allemaal. Je zou hoogstens vrijwillig kunnen afzien van bepaalde medicijnen en euthanasie kunnen laten plegen, maar dat willen de gelovigen juist niet.
Is het trouwens rechtvaardig om mensen die geld bezitten uit eigen zak die levensverlengende medicijnen te laten betalen en mensen die dat niet kunnen betalen drie maanden eerder te laten sterven? Die levensverlengende medicijnen kosten ongeveer 85.000 euro per jaar. Ik heb dat niet. En uit de financiële rapportages en de stukken over Piketty in dit weekblad begrijp ik dat slechts tien procent van onze bevolking zoveel verdient dat ze die tachtigduizend per jaar zouden kunnen opbrengen. Is het rechtvaardig dat alleen zij van die medicijnen gebruik zouden kunnen maken?
Om eerlijk te zijn: mij kan het niets schelen. Ik vind het best. Vind ik het dan erg onrechtvaardig dat ‘armen’ dit medicijn niet kunnen betalen?
Nee, ook niet.
Levensverlenging is geen noodzaak. Kwaliteit is wel noodzaak. Maar kwaliteit is eerder een levensbeschouwelijk probleem dan een financieel probleem.
Ik weet ondertussen hoe prettig het is dat ik me over mijn ziektekosten niet zo veel zorgen hoef te maken. Ik heb allemaal onderzoeken ondergaan en ofschoon ik overal pijn had – niet in mijn portemonnee. Sterker: ik durf het nooit te zeggen, maar ik zou best voor ‘zorg’ meer willen betalen. Als dat ten koste zou gaan van mijn vakantie zou ik dat niet erg vinden.
Is het onethisch wanneer je straks bij je polis moet kiezen tussen geen levensverlengende medicijnen (geen kosten) en levensverlengende medicijnen waaraan een premie zit die ik nooit zou kunnen betalen?
Nee, die keuze lijkt mij niet onethisch – ik heb gewoon het geld niet. Jammer. Ik heb wel meer niet.
Voor kinderen zou ik een uitzondering willen maken. Wat is de kwaliteit van leven van een kind?
Maar het vreemde is dat ik weet dat kinderen niet opzien tegen de dood. Euthanasie bij kinderen is nog steeds een groot taboe, maar zou dat niet hoeven zijn als je het aan de kinderen zou overlaten.
Wij, ouders, hebben er last van.
De tragiek van een onvolledig leven kunnen we moeilijk aan. Wij kunnen moeilijk die keuze maken om je kind te laten sterven, ook al zou hij het willen. Je euthanaseert niet alleen je kind, maar ook je hoop en dat doe je in het besef dat de kwaliteit van je eigen leven moeilijk weer op peil gebracht kan worden.
Daarom moet je voor kinderen alles overhebben.
Of een sterk geloof hebben in God.