Een vlaag van ontroering door de zaal, hup meteen bij het openingsnummer van Gardenia 10 jaar later. Na de eerste drie zinnen al van Somewhere over the rainbow, gezongen in een rokerige gebroken alt door spreekstalmeesteres Vanessa Van Durme. Die met lang rossig haar, powersuit à la Merkel de Madame speelt van een sex/nachtclub die na vijftig succesvolle jaren op deze feestelijke avond de deuren moet sluiten. Nog een keer komen de vedettes en hun topacts voor het voetlicht, nog een keer hun besognes daaraan voorafgaand.
Wie zijn de mensen achter die topacts? Om te beginnen een tiental mensen op leeftijd in pak. Schuifelend over een hellend speelvlak van sjiek parket, alsof ze elk moment van de horizon af kunnen tuimelen. Bij nadere beschouwing denk je onder de dementerende ouderen een jonge man, een vrouw van middelbare leeftijd, een oudere vrouw en een zevental vrouwelijke oudere mannen te ontwaren. Maar met die woorden: jong en oud en man en vrouw zal het komende anderhalf uur gejongleerd worden.
Opnieuw, want tien jaar geleden speelde deze productie voor volle zalen over de hele wereld. Een van de oorspronkelijke performers is ons inmiddels ontvallen. Ik zat tien jaar geleden in dezelfde zaal van de Stadsschouwburg in Amsterdam, nu ita, andere stoel en opnieuw treft de rauwe, vrolijke, warme en in- en inlevensbevestigende revue zeer. Hier geen fluwelen handschoentjes, geen emancipatoir activisme. Eerder alle ambiguïteit boven tafel, tonend, de werkelijkheid van een groep trans mensen, hun ouder wordende lichamen, hun erotische kracht.
We lopen terug in de tijd en langzaamaan wint de illusie aan terrein. Er wordt een microfoon gesoundcheckt, op het achtertoneel worden er glitterjurken opgereden en prachtige pruiken. En waar ik illusie zei, zou je ook kunnen zeggen werkelijkheid, want nu zijn we getuige van een heel ander tot leven komen. De vrouw in de man komt stukje bij beetje naar buiten, en daarbij mogen zijn is van ongekende fragiele en krachtige intimiteit.
Er zijn losse fragmenten uit contactadvertenties. (Die nagelopen kunnen worden op onbewust racisme, slordige kleine errors met grote impact. Zo blíjft die schouwburg ongewild een witte bedoening.) Er is een indrukwekkend duet tussen het mannelijke en het vrouwelijke, die elkaar op leven en dood de tent uitvechten. En een wat langgerekte jammerklacht tussen een kleine jongen en de mechanische Madame, alsof de onzekerheid van alle performers gepersonifieerd is in deze kleine jongen. En de Madame het kille publiek vertegenwoordigt dat hen altijd zal bevestigen, waarschijnlijk niet uit liefde maar vanwege de entertainmentwaarde. Nee, deze montagevoorstelling is geen zoet portret. Het is ten diepste een onderzoek naar tijd. Naar de sterfelijkheid en hoe de seksualiteit daar in haakt. Over het hebben van een lichaam, dat gezien wil worden. Daar kunt u dus nog één keer bij zijn, daarna sluit nachtclub Gardenia voorgoed haar deuren.
Gardenia – 10 jaar later van NTGent / Les Ballets C de la B / Alain Platel en Frank Van Laecke. Voor de speellijst zie lesballetscdela.be