Een gekwalificeerde jury (Bart Vos, bergbeklimmer, Tracy Metz, bergdeskundige, Dirk Frieling, wetenschapper, Paul Kempers, kunstkenner, Huib Schreurs, secretaris en Thijs Wöltgens, voorzitter) heeft inmiddels de inzendingen, zevenentwintig in totaal, beoordeeld.

De prijsvraag is met afstand gewonnen door de collectieve inzending van Sofie van der Sluis, Melissa van Amerongen, Lennart Sirag en Take Vrijlandt. Zij ontwierpen onder de titel De opwelling een berg van zuiver water, te situeren midden in de Flevopolder. Het idee kreeg grote instemming.

Uit het juryrapport: «De opwelling is een schitterend idee dat in al zijn nuchtere eenvoud naadloos aansluit op de typisch Hollandse ingenieursmentaliteit, die al eeuwen garant staat voor transparante inpoldering, bedijking met waterproof Hansje Brinkers-garantie en prinsen van Oranje die de loop van het water ombuigen in de richting van kalm voortkabbelende koninklijke carrières. Een doorzichtige berg, die van vorm verandert, oprijzend vanuit het gras - zo’n verheffing is origineel, uniek en zal als een kristal op ons platte land schitteren.»

De tweede prijs gaat naar De Rottumerberg, te situeren op ons kleinste Waddeneiland, een ontwerp van Tijs van den Boomen en Harry van der Meys.

De derde prijs gaat naar de inzending Het blauw van verlangen van Robbert Ritmeester en impliceert andermaal een berg in de Flevopolder, dit keer uitgevoerd in kleurbestendig blauw, én staand, in de beste Nederlandse traditie, op palen.

Ten slotte was er een eervolle vermelding voor Onno Schilstra, die een werkelijk schitterend spel ontwierp, dat echter enigszins buiten de prijsvraag viel.

De winnaars worden van harte gefeliciteerd, ook de andere deelnemers worden vriendelijk bedankt voor hun creatieve en actieve belangstel ling.

Nederland zal nooit meer zijn zoals het vroeger was!

De Groene Amsterdammer

De opwelling

Wij maken een berg van zuiver water, midden in de Flevopolder.

Nederland is gevormd door de regulering van water. Vanaf de vroegste tijden heeft het water zijn sporen getrokken over het landschap en de bevolking. De uitdagingen die het water creëerde vergden voort durend het uiterste van de inventiviteit en vindingrijkheid van de Nederlanders, met als beloning misschien wel het meest vruchtbare land op aarde en een wereldwijde reputatie op het gebied van de waterbeheersing. Deze weerbarstige antagonist daagde de bewonderaars uit tot het maken van terpen, dijken en dammen, molens en gemalen, sloten, sluizen en kanalen, een Afsluitdijk en twee Eiffeltorens in de Nieuwe Waterweg.

Het is dan ook merkwaardig te moeten constateren dat het Nederland ondanks deze infrastructurele extravaganza ontbreekt aan een behoorlijk monument voor haar historische omgang met het water. De gedenktekens die er zijn - talloze eerste stenen, een beeldje van Hansje Brinkers, een soort aangespoelde walvis op een onbereikbaar Zeeuws strand, monumenten die overigens in het niet vallen bij het aantal treurende bronzen schippersvrouwen die met flodderende rokken wachtend uitkijken over het deinende wateroppervlak - kunnen niet op tegen de allesoverheersende functionaliteit van de waterbouwkundige werken zelf.

Nederland ontbeert monumentale bouwwerken waarvan de grootsheid en de vorm de functionaliteit ruimschoots overstijgen. Een berg van water zou een verfrissende afwisseling zijn. En wat is meer een teken van een machtige overwinning dan de vijand binnen te halen en geboeid en beteugeld publiekelijk tentoon te stellen?

De waterberg zal zijn als een diafane parel, gezet in een ring van gras. Sereen indien bewegingloos. Stromend, kabbelend, bruisend, vallend, golvend, sprankelend en rillend indien het water zich roert.

In een land waar drassige weiden en grijze snelwegen verder reiken dan het oog kan kijken, is behoefte aan een juweel dat schittert in het zonlicht en glanst bij de eer ste stralen. Functioneel zoals een sieraad dat is: verfraaiend in tijden van weelde en tegelijk een belegging voor de magere jaren. In een land van spaarzegelplakkers zal het idee om een miljard liter vers water als een appeltje voor de dorst achter de hand te hebben ongetwijfeld met open armen ontvangen worden.

Sofie van der Sluis, Melissa van Amerongen, Lennart Sirag en Take Vrijlandt

De Rottumerberg

Als een stippellijn liggen de Waddeneilanden boven de Nederlandse kust, van west naar oost worden ze steeds kleiner en lager. Strekdammen en zandsuppleties zorgen dat ze op hun plaats blijven, alleen Rottumeroog mag uit ecologische overwegingen zijn gang gaan. En dus zal het eiland een dezer jaren door een springvloed worden verzwolgen, of kopje ondergaan in de vaargeul van de Eems. Tenzij… tenzij het eiland het fundament wordt van de Rottumerberg.

De Rottumerberg moet het contrapunt worden van de Wadden. Misschien zelfs wel van heel Nederland: als we de Vaalserberg opvatten als het startpunt van de duinen, dan wordt de Rottumerberg de finish.

De Rottumerberg wordt het ultieme eerbetoon aan de maakbaarheid van het Nederlandse landschap.

u

Tijs van den Boomen en Harry van der Meys

Het blauw van verlangen

Nederland heeft dringend behoefte aan een eigen berg.

In de schilderkunst bestaat het begrip «atmosferisch perspectief». Dit houdt in dat dingen die verder weg zijn blauwer lijken. Alleen het energieke blauwe licht overleeft de lange reis door de atmosfeer. Na een lange wandeling blijkt de eens zo blauwe berg niet meer blauw te zijn. Het doet je beseffen: als Nederland straks een berg krijgt, laat het dan in hemelsnaam een blauwe zijn! Een Nederlandse berg staat uiteraard op palen. Die palen moeten goed zichtbaar zijn. De eigenlijke berg begint daardoor pas op tien meter hoogte.

Voor het eerst sinds tijden kijkt heel Nederland verlangend naar de horizon. En grote groepen mensen verzamelen zich aan de voet van deze berg. Ze staren omhoog en dromen weg.

Robbert Ritmeester