‘For my verse-novels, my starting point is often a particular location I’m familiar with. A physical place I want my characters to inhabit’, zegt de Australische auteur Steven Herrick in een interview. In Aan de rivier (By the River), een moderne roman in dichtvorm voor (jong)volwassenen, is dat een ingeslapen plattelandsstadje in de jaren zestig van de vorige eeuw, ergens in het achterland van Queensland. Een besloten gemeenschap waar het dagelijkse leven wordt bepaald door de zinderende zomerhitte en het onvoorspelbare gedrag van ‘de grote rivier’.
‘De grote rivier/ stroomt bij Hobsons Bend/ langs ons dorp,/ en kijkt op zijn gemak/ naar de huizen op palen/ met krakende planken en bladderende verf,/ naar het stille kerkhof/ in de eenzame schaduw,/ naar de vliegende honden/ die stukken mango/ in de struiken laten vallen,/ naar de gieterij, en de zaagmolen/ zwoegend in de hete zon’.
Hoofdpersoon is de veertienjarige Harry, die, heen en weer springend in de tijd, beetje bij beetje, hoofdstuk na hoofdstuk (ieder hoofdstuk suggereert een op zichzelf staand gedicht en kan ook als zodanig worden gelezen), in indringende, beeldrijke vrije verzen zijn verleden onthult.
Er is het verdriet om zijn overleden moeder. Er is het verdriet om zijn verdronken jeugdvriendinnetje Linda. Er is de angst dat de rivier nog meer levens zal nemen. Er is het intense verlangen te vertrekken uit de bekrompen gemeenschap waar slechts roddelende vrouwen en fysiek ingestelde mannen wonen. En er is eenzaamheid. Die van Harry zelf. Die van zijn vader en broertje Keith. En die van zijn droomprinses Eve Spencer, die, ongewenst zwanger, het gehucht moet verlaten. Harry komt echter gaandeweg met zijn gevoelens en verlangens in het reine en ontdekt dat hij minder alleen is dan hij dacht.
Deze bijzondere Bildungsroman, die leest alsof je naar een ‘stille’ Italiaanse film kijkt, is door zijn setting, stijl en beeldrijke taalgebruik onlosmakelijk verbonden met de outback van Australië. Je ziet de kleuren. Je ruikt de geuren. Je voelt de verstikkende zomerhitte. Mits je Aan de rivier in het Engels leest. Of, nog beter, door een Australiër laat voorlezen. Waarom niet een Australische luister-cd bij het boek gevoegd? Ook al loopt de vertaling soepel en zijn ritme, klank en toon bewonderenswaardig goed getroffen, het Nederlands maakt de verbondenheid met het niemandsland in Australië minder groot. Het is alsof een prachtige serie kleurrijke schetsen in zwart-wit is afgedrukt. Je ziet de schoonheid van de beelden, maar je voelt dat er iets mist.