Jarvis Cocker is al wat jaren een soloartiest, maar zijn naam zal voor altijd verbonden blijven met de band die hij eind jaren zeventig als vijftienjarige oprichtte en tot 2002 leidde, en daarna nog tijdens een paar reüniejaren in het vorige decennium: Pulp.
De creatieve piek van Pulp lag in het midden van de jaren negentig, met drie fabuleuze albums achter elkaar: His ‘N’ Hers (1994), Different Class (1995) en This Is Hardcore (1998).
Het waren de jaren van de dominantie van Blur en vooral Oasis, en van de vooral door de Britse muziekbladen opgepookte competitie tussen die bands (‘The Battle of Britpop’), bij wijze van eindelijk een vervolg op de Beatles versus de Stones. De britpop van Pulp, ooit even hilarisch als treffend omschreven als een kruising tussen ABBA en The Fall, was veel zwieriger en ronder dan Oasis, ironischer van toon ook, met een donkere, seksuele ondertoon. Ook bij niet-muziekliefhebbers werd Cocker even wereldberoemd, toen hij in 1996 tijdens de uitreiking van de BRIT Awards het podium bestormde toen Michael Jackson daar zijn drakerige Earth Song stond te zingen. Op het moment dat Jackson zich tijdens die performance als een christusfiguur in het wit liet omringen door hem aanbiddende kinderen, werd het Cocker te veel. Het beeld van Jarvis Cocker die over het podium rent en zijn kont toont aan Michael Jackson die boven het publiek hangt in een kraan, het blijft een performance-act van formaat.
In het openingsnummer van Beyond the Pale, het eerste album van zijn nieuwe band JARV IS… (ja, inclusief de hoofdletters, de spaties, de drie puntjes: ook een bandnaam kan een performance zijn) zingt Cocker: ‘I like it dark’. Het is een zeer directe ode aan Leonard Cohens fabuleuze album uit 2016, het laatste dat hij tijdens zijn leven nog zelf afrondde. ‘You want it darker/ We kill the flame’. Cocker antwoordt: ‘Embrace the darkness/ And all that it entails’. Cohen leeft op nog veel meer manieren in hem voort in dit openingsnummer: hij zingt pratend, zijn stem klinkt diep en laag, en het engelenkoortje dat zijn woorden herhaalt kleurt hem tegen.
Het blijkt de opmaat naar een album waarin die herinneringen aan de (late) Cohen nog vaker zullen bovendrijven, maar waarin vooral het avontuur zegeviert. De single die het album vorig jaar al aankondigde, het (zoals vrijwel alle nummers) ruim boven de vijf minuten klokkende Must I Evolve? is even spannend en groots als het onderwerp waar Cocker zich aan waagt: de evolutie van de wereld, in samenhang met die van de popmuziek. Fraai is ook Swanky Modes, een in melancholie gedrenkte pianoballad waarin Jarvis Cocker opnieuw duidelijk maakt hoe goed hij grote maatschappelijke ontwikkelingen kan terugbrengen tot een klein verhaal: de gentrificatie van Camden werkt hij uit aan de hand van het tragische (maar ook weer grappige en seksueel geladen, want Cocker) verhaal van iemand die boven een alternatieve kledingwinkel in Camden Road woont. En daar ook werkt, ontdekt de verteller na enige tijd. Tussenzinnetje, na die mededeling, in klassieke Cocker-stijl: ‘No shit, Sherlock.’
JARV IS… – Beyond the Pale