Eindelijk weten we dan wat er gebeurd is? Misschien. Wellicht wordt het morgen tegengesproken. Als dat niet zo is, krijgen we binnenkort medische rapporten uit Rusland, omdat er ongetwijfeld stukjes zijn bewaard voor onderzoek. DNA-onderzoek is nu zover dat alle ziekten, erfelijkheidsfactoren en afwijkingen te constateren zijn. Wellicht zal blijken dat ook de Amerikanen stukjes weefsel en bot voor onderzoek hebben gekregen. Dan zullen we eindelijk weten wat Hitler tot misdadige gek heeft gemaakt. Dat scheelt!
Ik vind het wel een gepast moment om de onthullingen te doen. We herdenken alles, dus de ontbrekende stukjes passen er na vijftig jaar perfect in. Het zal echt een opluchting zijn als we eindelijk begrijpen welke ziekten er hebben meegespeeld.
De woorden ‘goed’ en ‘fout’ heb ik de laatste weken meer gehoord dan in de jaren hiervoor. Ik gebruik ze eigenlijk niet meer, omdat er zulke gradaties in zijn dat de benaming te simpel is. Van rustige, principiele verzetshelden tot sadistische moordenaars en alles daartussen, dat alles dien je naar mijn mening te benoemen. Een avonturier in het verzet die andere mensen in gevaar bracht, was misschien wel minder goed dan mensen in doodsangst die een paar nachten een joods kind verborgen maar het niet wilden houden en daarna niets meer gedaan hebben. De meeste mensen deden heel weinig of niets, maar waren niet actief fout, zoals mensen die een jood voor een rijksdaalder aangaven. Wat iemand goed of fout maakt, is te analyseren in nuances.
Kinderen zijn altijd goed, tot het kind van Eva Braun opduikt.