TOEN O. J. SIMPSON dertien was, deed hij mee aan een overval op een drankwinkel in San Francisco. Hij werd aangehouden en bracht een weekend door in de cel. Een sociaal werker die had gehoord dat de jonge delinquent een begaafde atleet was, vroeg aan Willie Mays, de toenmalige football-ster van de San Francisco Giants, om met O. J. te praten. Mays gaf Simpson niet alleen een bolwassing, hij nam hem ook mee naar zijn riante villa in een van de duurste buurten van de stad. De jonge Simpson keek zijn ogen uit. ‘Heel mijn wereldbeeld veranderde die dag’, zei hij later. Het gettokind zag voor het eerst een zwarte man die in weelde leefde, die zowel door blanken als zwarten werd verafgood. Die dag besloot O. J. dat zijn leven als dat van Willie Mays zou worden.
‘Hij slaagde er in om zijn droom te realiseren door pure wilskracht’, zei NBC-manager Ohlmeyer, die hem later in dienst nam als sportcommentator. ‘Zijn buurt was een plek waar de meesten nooit uit kwamen.’ Potrero Hill Project, waar Orenthal James Simpson in juli 1947 werd geboren, is een gettobuurt zoals er in Amerika honderden zijn: arm, vies, onveilig. Simpson groeide er op in een voor de buurt typisch gezin: zijn vader liet zijn vrouw en vier kinderen in de steek toen O. J. vier jaar oud was. De zeldzame keren dat pa thuis kwam, sloeg hij zijn zoom met de riem. ‘Ik was jarenlang kwaad op hem, niet eens zozeer omdat hij mij sloeg maar omdat hij er niet was om me te helpen toen ik als tiener probeerde te ontdekken wie ik was’, zei O. J. later. Zijn moeder, Eunice, werkte als hulpverpleegster in een hospitaal en had weinig controle over haar zoon, die leek op te groeien voor galg en rad. Evenals zijn vrienden ging O. J. slechts af en toe naar school en werd hij lid van een straatbende, de Persian Warriors.
Er zijn twee wegen naar succes in een getto zoals Potrero Hill Project - en O. J. bewandelde ze beide. Eerst de meest voor de hand liggende: hij werd de leider van de Persian Warriors en leek op weg naar een carriere in de misdaad. ‘I was the baddest cat around’, zo zei hij later. Na zijn ontmoeting met Mays koos hij de andere route: sport. Hoewel hij toen al een bijzonder talent op het football-veld had gedemonstreerd, lag de keuze niet echt voor de hand: als kid leed O. J. aan rachitis en hij betaalde zijn atletische inspanningen vaak met felle pijn in de kniee"n. Maar hij liet zich niet ontmoedigen. In zijn laatste middelbare- schooljaar werd hij beschouwd als de beste full back van San Francisco.
MAAR WIE CARRIERE wil maken in football, moet eerst in het team van een bekende universiteit terechtkomen. Simpsons schoolresultaten waren echter van dien aard dat hij op geen enkele grote universiteit werd toegelaten. Hij liet zich dus inschrijven in de City College van San Francisco, het soort instelling waar iedereen binnen mag. Als student bleef O. J. ondermaats, maar zijn football-prestaties trokken de aandacht van andere universiteiten, waar het football-team vaak een belangrijke bron van inkomsten is. In de sociologiefaculteit van de University of Southern California bleek plots plaats voor een veelbelovende jongeman als O. J. Het team van Southern California won meteen de nationale titel. Dat was in 1967, het jaar van O. J.‘s eerste huwelijk. O. J. had Marguerite Whilley leren kennen op school. Ze was toen het lief van zijn vriend, Al Cowlings. Toen het stel ruzie had, vroeg Al aan O. J. om te bemiddelen. In plaats daarvan won hij haar voor zichzelf.
In 1968 won O. J. de Heisman-trofee voor de beste college-football-speler van het jaar. Eerder die zomer hadden twee zwarte atleten de vuist omhoog gestoken in een Black-Powergroet toen ze hun Olympische medailles in ontvangst namen. O. J. daarentegen aanvaardde zijn trofee met een beleefde glimlach. Hij wou geen zwarte held worden maar een idool van Amerika.
'Iedereen identificeert zich met mij en ik denk dat ik niemand voor het hoofd stoot’, zo zei hij later in een interview. ‘Er wordt van mij gezegd dat ik geen kleur heb. Ik val bij iedereen in de smaak. Ik hou me buiten de politiek en ik heb geen zin om zielen te redden voor de Heer.’
In 1969 begon O. J. zijn fabelachtige carriere als beroepsatleet bij de Buffalo Bills. De Bills waren een van de slechtste teams uit de liga maar scoorden met Simpson spectaculaire successen. Simpson brak record na record en werd in de jaren zeventig alom beschouwd als de beste speler van het land. The Juice, zoals zijn bijnaam luidde (‘O. J.’ is tevens de afkorting die Amerikanen gebruiken voor orange juice) was knap, charmant, in het bezit van een radde tong en een stralende gimlach. Hij werd dan ook buiten het veld razend populair.
In 1974 kreeg hij zijn eerste filmrol, in de spektakelfilm The Towering Inferno. Er zouden nog negen andere volgen, waaronder in de populaire Naked Gun-serie. In 1977 begon hij op te treden in de tv-reclames van het autoverhuurbedrijf Hertz. Bedrijven die sporthelden gebruiken als woordvoerders, laten hen meestal snel vallen als hun carriere afloopt, maar Simpson bleef het boegbeeld van Hertz tot na de moord op Nicole, omdat zijn populariteit niet was verminderd toen hij een punt had gezet achter zijn loopbaan als topsporter. Hij moest in 1979 ophouden met football omdat zijn kniee"n het hadden begeven.
IN HETZELFDE JAAR verdronk zijn derde kind Aaren in het zwembad van zijn villa in Brentwood. Enkele maanden later scheidde hij van Marguerite. Hij had een gerechtelijk bevel nodig om haar het huis uit te krijgen. O. J. was intussen een verhouding begonnen met een dienster die hij had ontmoet in een nightclub in Beverly Hills.
Nicole Brown was achttien, pas van school, blond en atletisch, het prototype van de California girl, Simpsons schoonheidsideaal. Ze paste precies in zijn Willie Mays-droom, die volledig uit cliches leek te bestaan: een kast van een huis in de blanke miljonairswijk van Brentwood, Los Angeles, met zwembad, tennisbaan en de hele rimram: dure auto’s (Rolls Royces, Bentleys, Ferrari’s), golf met andere rijken in de exclusieve Riviera-club, een mooie blonde vrouw om mee te pronken en talloze liefjes tussendoor, het voortdurende gezelschap van een hofhouding slijmerds die hem ononderbroken vertelden hoe geweldig hij was. Zowel in zijn eigen ogen als die van anderen was O. J. de belichaming van de American dream, prins in het onverslijtbaar sprookje from rags to riches.
Geen enkele atleet voor hem was er zo goed in geslaagd om zijn sportief succes te gebruiken als springplank naar een carriere in de film- en televisiewereld. Hij werd niet alleen de vaste sportcommentator voor ABC en NBC, maar kreeg ook dramatische rollen, onder meer in de populaire miniserie Roots. Dit jaar kreeg hij zijn mooiste aanbod: de hoofdrol in een nieuwe tv-avonturenserie.
MAAR INTUSSEN WAREN er wolken verschenen boven de droomwereld. Nicole, met wie hij in 1985 was getrouwd en met wie hij twee kinderen had, stelde zich naar zijn smaak te onafhankelijk op. Ze pikte het niet dat hij om de haverklap en vrij openlijk met andere vrouwen in bed dook en strafte hem door met andere mannen te flirten. Dat maakte hem razend. Het kwam tot ruzie en klappen. Herhaaldelijk moest Nicole de politie bellen omdat haar man haar sloeg of bedreigde.
In 1989 werd Simpson daarvoor veroordeeld. De rechter, een buurman van Simpson, gaf hem een bijzonder lichte straf die volgens vrouwengroepen symptomatisch was voor de misplaatste tolerantie van de Amerikaanse maatschappij tegenover geweld tegen vrouwen. Simpson kon ook gewoon zijn baantjes bij NBC en Hertz houden, terwijl bijvoorbeeld tennisster Jennifer Capriati al haar reclamecontracten kwijtraakte toen ze was betrapt op het bezit van wat marihuana.
Ook nadat het paar in 1992 was gescheiden, kon O. .J. Nicole niet met rust laten. De politie moest weer meermalen ingrijpen om Nicole te beschermen. Op een bandopname van de alarmcentrale 911 uit oktober vorig jaar hoort men Nicole doodsbang om hulp smeken omdat O. J. haar achterdeur had ingebeukt en haar met de dood bedreigde. Op de achtergrond hoort men O. J. schunnigheden tieren.
O. .J. kon Nicole niet loslaten maar de obsessie was wederzijds. Keer op keer probeerde ze opnieuw met O. J. te leven, maar telkens weer kwam het tot een breuk. In mei gaf Nicole hem definitief de bons. Ze trof voorbereidingen om uit Brentwood te verhuizen, om de afstand tussen haar en O. J. te vergroten. O. J. zag de op handen zijnde verhuizing als de definitieve breuk, het verlies van zijn mooiste trofee, een ondraaglijke aantasting van zijn Willie Mays-droom. Hij bleef proberen die droom te herstellen. Hij volgde Nicole en haar vrienden. Hij verborg zich ‘s nachts in haar tuin en bespiedde haar terwijl ze seks had met een andere man. Hij intimideerde mannen die hij in haar gezelschap had gezien. Hij kon niet meer stoppen. Hij wilde zijn droom terug.
Ook al heeft hij zijn villa nu moeten inruilen voor een cel, de kans dat hij zijn droom instandhoudt, is nog niet verkeken. Zijn faam is groter dan ooit. En hoewel de bewijzen tegen hem overweldigend lijken, staat het niet bij voorbaat vast dat hij zal worden veroordeeld. Een dwarsliggend jurylid is genoeg om een veroordeling tegen te houden, zoals ook gebeurde in het beruchte proces tegen de Menendez-broers die hun ouders vermoordden. Wat de feiten ook uitwijzen, er zijn nog miljoenen Amerikanen die willen blijven geloven in O. J.’s droom en onschuld.
O.j. simpson
Hij is knap, heeft een radde tong en een stralende gimlach. Hij werd dan ook buiten het football-veld razend populair. ‘Ik val bij iedereen in de smaak.’ De vraag is of dat ook geldt voor de jury. De ‘American dream’ van een gettoschoffie.
Uit: De Groene Amsterdammer van
www.groene.nl/1994/41
www.groene.nl/1994/41