Oekraïners vestigen zich in Roemenië

‘Ik woonde een maand in Boekarest in een hostel en ik was dankbaar voor alle hulp, voor eten en accommodatie, ik hield echt van de stad, de mensen waren erg aardig en behulpzaam.’ Anita Maricenko uit Odessa is een van de honderdduizenden die het oorlogsgeweld in Oekraïne eerder dit jaar ontvluchtten en warm werden onthaald in Roemenië.

Zes maanden na het begin van de Russische invasie hebben ruim tachtigduizend vluchtelingen een veilig heenkomen gevonden in Roemenië. Dagelijks steken nog duizenden de Oekraïens-Roemeense grens over – in beide richtingen – maar een nieuwe fase in de vluchtelingencrisis lijkt zijn intrede te doen: Oekraïners zijn op zoek naar (semi-)permanente oplossingen en Roemenen zijn nu wat minder enthousiast om hun noordelijke buren te helpen.

Met het 50/20-subsidieprogramma kunnen Oekraïners aan betaalde huisvesting komen. Huiseigenaren ontvangen vijftig ron (tien euro) per dag voor iedere vluchteling en twintig ron (vier euro) voor maaltijden. De huiseigenaren hoeven hierover geen belasting af te dragen. Op Facebook-groepen als Verenigd voor Oekraïne (bijna driehonderdduizend leden) staan talloze advertenties voor appartementen of huizen die beschikbaar zijn voor vluchtelingen. Veel Roemenen helpen zo hun buren, maar er zijn ook steeds meer gevallen van eigenaren die ernaar streven om zo veel mogelijk Oekraïners te huisvesten om de winst te maximaliseren. In sommige gevallen geven huisbazen geen geld voor voedsel aan vluchtelingen of leggen ze bepaalde voorwaarden op aan het geven ervan.

In de meeste gevallen bereikt het programma echter zijn doel: het bieden van oplossingen voor de huisvesting van Oekraïense vluchtelingen en het ondersteunen van degenen die hen willen helpen. Oekraïners zijn tevreden dat ze hun gastheren niet tot last zijn, en de Roemenen dat ze niet langer uit eigen middelen hoeven te helpen. De tijd van vrijwilligerswerk is voorbij.

Anita Maricenko zoekt nu een appartement en een baan. ‘Voor mij is het belangrijk om een plek te hebben om te wonen, een plek om te werken en een plek om mijn kind naar school te sturen’, schrijft ze op de Facebook-groep Verenigd voor Oekraïne. Ze rekent erop dat de markt van vraag en aanbod goed functioneert. Volgens onderzoek van de unhcr is 65 procent van de gevluchte Oekraïners voorlopig niet van plan om naar Oekraïne terug te keren.