Parijs - Na maanden van spectaculaire en minder spectaculaire onthullingen is de affaire-Bettencourt inmiddels teruggebracht tot een stukje metaal en een bijbehorend lapje stof. Voor wie het vergeten mocht zijn: in de affaire-Bettencourt draait het om de vraag of de puissant rijke erfgename van het L'Oréal-concern op illegale wijze de campagnekas van president Sarkozy heeft gespekt. De affaire concentreert zich rond de vraag of Eric Woerth, de huidige minister van Arbeid en destijds penningmeester van Sarkozy’s partij ump, er de hand in heeft gehad dat Patrice de Maistre in 2008 een Legion d'Honneur kreeg opgespeld.
De Maistre is de vermogensbeheerder van Liliane Bettencourt en alleen al het feit dat hij zich überhaupt tooien mag met Frankrijks meest prestigieuze onderscheiding roept vragen op. Wat zijn immers de ‘eminente militaire of civiele verdiensten’ die hem daarop recht geven? Goed, een vermogen van zeventien miljard beheren terwijl achter je rug om een dubieuze huisvriend en een bezorgde dochter vechten om de erfenis is inderdaad geen gemakkelijke opgave. Evenmin als het eenvoudig is om een dementerende 87-jarige vrouw soepel lopende zinnen uit te laten spreken tijdens een audiëntie met de president (De Maistre liet Liliane Bettencourt van tevoren tot in den treuren de zinnen uit het hoofd leren).
Een prestatie op zich, maar het belang der Natie daarvan is toch minder evident. Gelukkig gaat het daar bij een Legion d'Honneur uiteindelijk ook helemaal niet om. Napoleon Bonaparte, de oprichter van de onderscheiding, wist het al: ‘Het is met behulp van erelintjes dat je mensen aan je bindt.’ Het Legion d'Honneur is dan ook eerder een beloning voor politieke hand- en spandiensten dan voor belangeloze inzet voor het landsbelang. Zo konden negentien gasten van het berucht geworden feestje in brasserie Le Fouquets (op de avond van Sarkozy’s verkiezingsoverwinning in 2007 en wel aangemerkt als ‘de erfzonde van het sarkozysme’) de afgelopen jaren een Legion d'Honneur tegemoet zien. Hetzelfde gold voor praktisch alle leden van Le Premier Cercle - de club van Sarkozy’s royaalste campagnedonateurs.
Uiteraard waren de voorgangers van Sarkozy geen haar beter. Chirac strooide kwistig met onderscheidingen in zijn departement Corrèze en Mitterrand liet het lintjes regenen in de Nièvre-streek. Soms is een kleine kunstgreep nodig. Zo werd de onlangs wegens illegale wapentransacties veroordeelde Russisch-Israëlische zakenman Arcadi Gaymadak eens op voordracht van de (inmiddels eveneens veroordeelde) minster Charles Pasqua onderscheiden vanwege zijn ‘eminente verdiensten in de conservenhandel’.
Maar waarom dan alle rumoer rond het Legion d'Honneur voor Patrice de Maistre? Simpel. Als hij inderdaad op voordracht van de ex-penningmeester van de ump een onderscheiding blijkt te hebben, dan kan dat eigenlijk maar één ding betekenen.