Na het artikel Topstukken in de ramsj van Sjors van Beek in De Groene Amsterdammer van 14 augustus ontstond een spontane publieksactie, gedragen door Rotterdammers en prominenten uit de kunstwereld. De actie kanaliseert de gedeelde verontwaardiging over het nonchalante verkoopbeleid van museumdirecteur Stanley Bremer en staat, drie weken na het verschijnen van het artikel, op de agenda van de cultuurcommissie van de Rotterdamse gemeenteraad.
Beeldend kunstenaar Olphaert Den Otter sloeg na het lezen van het stuk in De Groene Amsterdammer alarm op Facebook. Zijn verontwaardiging kreeg grote bijval, onder anderen van Martijn van Nieuwenhuyzen, curator van het Stedelijk Museum in Amsterdam en Sjarel Ex, directeur van het Boijmans Van Beuningen. ‘Het is een zaak die velen raakt, mijn Facebook-pagina ontplofte meteen nadat ik mijn bekommernis had geuit’, zegt Den Otter. Het protest van de beeldend kunstenaar begon met een noodkreet op zijn prikbord, maar al snel ontpopte het zich tot de zogenaamde ‘Publieksactie Wereldmuseum’. Den Otter zet alle informatie die hem wordt toegestuurd door burgers en experts meteen online.
Volgens Den Otter gaat de gemeenteraad achteloos om met publiek bezit; hij stuurde dan ook een dertigtal vragen naar wethouders en fractievoorzitters. Tot nog toe hebben twee politieke partijen hem van repliek gediend. Zo deelde de VVD zijn zorg niet. Want eind vorig jaar stelde de gemeenteraad richtlijnen vast voor de ‘ontzameling’ van het Wereldmuseum, en zolang het museum zich daaraan houdt is er geen reden tot zorgen, volgens de VVD. Een antwoord dat ontstemd werd onthaald op Facebook.
Een ander geluid klinkt er bij D66. ‘Onze partij gelooft in kunst voor de kunst. In het feit dat de opbrengst van de verkoop naar de kunst moet gaan. Maar voldoende steun in de gemeenteraad bleef uit. De raad geeft een bredere invulling aan de verkoop van kunststukken, waarbij de opbrengst in algemene zin de collectie ten goede moet komen’, zegt Jos Verveen, raadslid van D66. Op 3 september, tijdens de agendabespreking van de cultuurcommissie in Rotterdam, benadrukte raadslid Van Dijk (SP) het belang van de brief betreffende de uitverkoop in het Wereldmuseum. Judith Bokhove (GroenLinks) erkent als voorzitter van de cultuurcommissie de noodzaak om dit verder te onderzoeken en bevestigt dat het dossier binnen de maand besproken wordt in de raad.
En zo vindt de publieksactie zijn anker in de politiek. Ondertussen bereidt het platform nog andere activiteiten voor om het proces zichtbaar te maken, waaronder een openbaar debat. Den Otter benadrukt dat transparantie in de vervlechting van de politiek met het culturele veld noodzakelijk is om wantoestanden als deze in de toekomst te voorkomen. Het valt nog af te wachten welke uitkomst de Publieksactie zal hebben, maar Den Otters noodsein heeft alleszins zaken in beweging gebracht en mensen wakker geschud.