In de Bondsrepubliek was dit weekend de partij Alternative für Deutschland in drie deelstaten met vijftien procent tot bijna een kwart van de stemmen de grote overwinnaar. De uitslag is een bittere nederlaag voor Angela Merkels vluchtelingenbeleid, wir schaffen das. Hoe de bondsregering op dit resultaat zal reageren weten we nog niet, maar het staat nu wel vast dat haar partij, de CDU, feitelijk in de oppositie wordt gedrongen. Zo sluit Duitsland aan bij een ontwikkeling die in andere westerse landen al jaren aan de gang is.
In Frankrijk hebben we het Front National van Marine Le Pen dat zich over de groeiende bijval geen zorgen hoeft te maken. Wij hebben Geert Wilders wiens PVV volgens de peilingen gestaag is gegroeid en nu de grootste zou zijn. Ook in België, Zweden, Oostenrijk en Zwitserland is rechts in opmars. En dan hebben we Donald Trump, aanvankelijk beschouwd als een geschifte miljardair met vruchteloze politieke ambities, maar in de loop van de voorverkiezingen is dat beeld aanmerkelijk veranderd. Zijn gedrag is hetzelfde gebleven, rauw, zonder respect voor conventies. Zijn publieke optreden veroorzaakt vaak rellen, maar dat kan hem niets schelen. Hij zegt waar het op staat, vindt hij zelf. Een muur langs de Mexicaanse grens om moordenaars en verkrachters buiten te houden en voor moslims wordt Amerika verboden terrein. Hij zal Amerika weer groot maken. Beloften waarvoor steeds meer kiezers ontvankelijk zijn.
In feite zijn Le Pen, Wilders, hun geestverwanten in Europa en nu Trump de nieuwe revolutionairen van het Westen. En dat rechtvaardigt drie vragen. Ten eerste: waaraan hebben ze hun groeiende aanhang te danken? Sinds het begin van de vluchtelingencrisis ligt het antwoord voor de hand. Alle Europese regeringen hebben zich door de massale toestroom laten verrassen. Daaruit zijn schrijnende misstanden ontstaan waarmee het publiek in de media dagelijks wordt geconfronteerd. De nieuwjaarsrellen in Keulen, de jungle bij Calais, demonstraties en vechtpartijen in Nederlandse steden bijvoorbeeld. Het publiek wil dat niet. Het wil veel meer niet. De hele maatschappelijke orde leidt tot toenemend verzet, en onvrede die vooral via internet wordt geuit. Daaruit groeit een nieuwe publieke opinie die geen uitdrukking vindt via de gevestigde politieke orde. Onvermijdelijk ontstonden nieuwe politieke partijen, hier eerst de LPF van Fortuyn, daarna Wilders’ PVV.
De tweede vraag. Wat moeten we ons van een samenleving volgens hun programma voorstellen? Ja, minder Marokkanen. Maar verder? Een Europese Unie waarin alle lidstaten het binnen vergaderingen van maximaal een paar uur weer eens zijn? Een ouderwetse hiërarchische orde waarin iedereen zijn plaats kent en daar vrede mee heeft? Alle moslims naar de overkant van de Middellandse Zee? Een werelddeel waar alle treinen weer op tijd rijden? De bevolking, de organisatie en de politiek van Luilekkerland? Het is jammer dat deze nieuwe politieke elite zich daar nooit nader over uitlaat.
En dan de slotvraag. Op welke manier willen de nieuwe revolutionaire leiders deze toestand bereiken? Ook daarover laten ze zich niet uit. Sinds een jaar of vijftien ligt de belangrijkste bron van onze misstanden in het Midden-Oosten. Onder leiding van George W. Bush heeft Amerika twee oorlogen gevoerd om de baas te blijven, beide mislukt. Maar dat niet alleen. Deze mislukkingen horen ook tot de belangrijkste oorzaken van de politieke revolutie in het Westen die nu misschien is begonnen. Verreweg de meeste vluchtelingen komen uit Syrië en de eerste frontstaten van deze eeuw, Irak en Afghanistan. Libië is opnieuw een frontstaat in wording. Wat doen we daaraan? Na de ervaringen van Bush jr. wilde Barack Obama geen grondtroepen. No boots on the ground. Zo is het sindsdien gebleven.
Maar nu, met de nieuwe revolutionairen. Wat willen ze? Weer militaire expedities? Ondoordringbare hekken bouwen? Politiek is de kunst van het mogelijke, is hier een verouderde wijsheid geworden. De politiek wordt in versneld tempo een opsomming van onvervulbare wensdromen, en er komen steeds meer boze mensen die ten einde raad deze valse profeten geloven.