De goten van ‘noname17’ hebben het onlangs begeven. Via de financiële marktplaats www.boober.nl vroeg deze anonieme hij of zij om een lening van 3700 euro tegen een rente van 10 procent. Om de boel te repareren. Waar of niet waar? Investeerder ‘Leonleon’ is argwanend. Goten kosten volgens hem zo’n 100 euro de meter. ‘Heeft u 37 meter goot??? Dat zijn bijna twee huizen!!!’ merkt hij op het boober-forum op. Negentien anderen vertrouwen het blijkbaar wel. Zij lappen samen het volledige gevraagde bedrag.

‘Peer 2 peer’-bankieren heet deze nieuwste ontwikkeling. Het maakt financiële tussenpersonen overbodig bij het afsluiten van een lening. Nooit meer ergernis over spaarrekeningen die niets opleveren of over woekerrente op leningen. Wie geld over heeft, kan het voortaan via internet uitlenen. Met een hogere rente dan hij bij een spaarrekening zou ontvangen. Wie geld nodig heeft, leent het tegen een gunstiger tarief. Boober strijkt een kleine premie op over de geleende en verstrekte bedragen. Maar er blijft naar eigen zeggen genoeg marge over voor de klanten om er beter op te worden. ‘Wij sponsoren geen zeilraces en voetbalclubs en hebben geen dure hoofdkantoren waar duizenden mensen topinkomens verdienen’, legde initiatiefnemer en voormalig ABN Amro-manager Guus Drijver uit bij de lancering van de site. Het motto: ‘No banks, better deals’.

Na de boekhandels en muziekzaken (www.bol.com, www.amazon.com), de veilinghuizen (www.marktplaats.nl) en de makelaars (www.funda.nl) moet nu dus opnieuw een van oudsher gesloten sector eraan geloven. Internet blijkt unieke kansen te bieden om traditionele tussenpersonen te passeren, maakt niet uit in welke tak van sport. Zo blijft er onderweg van aanbieder naar afnemer minder geld aan de strijkstok hangen. En dat is goed nieuws voor de klanten. Toch?

Zullen de investeerders die geld gaven aan mensen als ‘noname17’ iets van hun spaarcenten terugzien? Boober neemt in elk geval de nodige maatregelen om risico’s te beperken. De site toetst de kredietwaardigheid van potentiële leners. Mensen met een gunstig oordeel kunnen makkelijker en goedkoper lenen dan mogelijke wanbetalers. En wie niet betaalt, kan een incassobureau op zijn dak krijgen. Desondanks blijven er risico’s voor de uitleners. Om die te spreiden moeten zij hun geld uitsmeren over tenminste tien debiteuren en zit er een bovengrens aan de uitgeleende bedragen.

Leners moeten bovendien hun paspoort en een loonstrookje overleggen aan boober. Maar voor de investeerders blijven ze anoniem. Het forum op boober.nl en de door investeerders opgerichte site www.booberwatch.nl zorgen desondanks voor sociale controle. Nickname of niet, wie zichzelf tegenspreekt bij het aanvragen van leningen of moeilijk doet met terugbetalen wordt hier genadeloos gefileerd en kan in de toekomst naar digitale leningen fluiten. Niet echt een aantrekkelijk perspectief, je eigen financiële besognes voor iedereen zichtbaar op het internet. Het is nog niets vergeleken met het in 2006 gelanceerde Amerikaanse Prosper, Leners slingeren daar hun hele hebben en houden de digitale wereld in, soms inclusief familiefoto’s om vertrouwen te wekken.

Het weerhoudt hen er blijkbaar niet van massaal gebruik te maken van de financiële marktplaatsen. Samen met het sinds maart 2005 in Engeland actieve Zopa (www.zopa.com) heeft Prosper al honderdduizenden leden. In Nederland is het nog lang niet zo ver. Toch uitte een kamermeerderheid van CDA, PvdA en VVD bij de lancering van boober onmiddellijk de vrees dat hierdoor het aantal mensen met schulden wel eens kon toenemen.

Die vrees wordt deels ondersteund door een analyse van de Deutsche Bank. De instelling verwacht dat peer 2 peer-bankieren hoogstens kan aanslaan in het risicovolle segment, bij mensen die zelfs tegen torenhoge rentepercentages moeilijk geld kunnen lenen. Maar de echt grote risico’s zijn misschien eerder voor potentiële opkopers van de financiële marktplaatsen. Twee onderzoekers schatten begin dit jaar de marktwaarde van Prosper al op meer dan één miljard dollar. En dat terwijl er nog geen cent winst mee is gemaakt.