De reactie is typisch voor de recente beeldvorming over Oost-Duitsland. De afgelopen jaren konden dit soort uitingen weer enigszins luchtig worden opgevat als goedbedoeld patriottisme. Maar sinds kort lijkt elk nationaal symbool, juist in dit deel van het land, weer een bewijs te vormen dat je er toch vooral mee moet uitkijken. Het is een direct gevolg van de opkomst van de ‘islamkritische’ Pegida-beweging in Dresden en de nieuwe aanslagen op asielzoekerscentra in Oost-Duitsland. Precies een jaar geleden, tijdens de 25-jarige herdenking van de val van de Muur, werd de samensmelting tussen oost en west gevierd. Zalvende woorden klonken, de verschillen werden afgezwakt.
Een jaar later is er van versmelting niets meer te merken. In de landelijke media heeft het oosten van Duitsland weer de reputatie van broeinest van rechtsradicalisme, of op z’n minst van bekrompen provincie tegenover het ruimdenkende westen.
Maar klopt deze nieuwe strikte oost-west-verdeling wel? In het oosten zelf hoor je namelijk toch ook wat anders. De Sächsische Zeitung heeft een verrassend voorpagina-artikel: de meerderheid van de Saksische horeca zou asielzoekers als werknemer willen aannemen. Er wordt bericht over drie aanslagen op asielzoekerscentra in Saksen, maar ook over twee in West-Duitse deelstaten. En de uitspraken van de Zuid-Duitse csu-politicus Horst Seehofer die hier geciteerd worden, verschillen nauwelijks van die van de Saksische ‘Wutbürger’ bij Pegida.
Een Saksische kennis veegt de oost-west-verschillen daarom eerst van tafel. De toegenomen radicaliteit in het oosten is een feit, zegt hij, maar het algehele beeld is toch genuanceerder dan in de landelijke media te lezen is – al is het ook omdat het westen helemaal niet zo alom ruimdenkend is als de media graag doen voorkomen. En dan zegt hij: ‘Misschien zeggen ze in het oosten gewoon net iets makkelijker wat anderen in het westen denken.’
Zo is het in de maand van de 26ste herdenking van de val van de Muur: het oost-west-denken is weer normaal geworden – zelfs in de verdediging.