Parijs – Tijdens de elfde dag van de massale protestdemonstraties tegen de verhoging van de pensioenleeftijd van 62 naar 64 jaar werd La Rotonde, de brasserie aan de Boulevard du Montparnasse waar Emmanuel Macron in 2017 zijn verkiezingsoverwinning vierde, opnieuw het doelwit van agressie. Eerder, tijdens de protesten van de gele hesjes in 2020, verwoestte een explosief het art-deco-interieur van het etablissement dat al meer dan een eeuw het decor vormt van een roerige geschiedenis.
Begin vorige eeuw was La Rotonde nog het buurtcafé voor intellectuelen en de noodlijdende artistieke bohème. De straatarme Modigliani schilderde er je portret in ruil voor een warme maaltijd. Picasso vierde er zijn eerste successen. Chagall, Lipchitz en Zadkine waren er vaste gasten. Lenin woonde enige tijd in Montparnasse om er te werken aan zijn antwoord op de in 1905 bloedig neergeslagen revolutie in Sint-Petersburg. Zijn handtekening staat nog altijd afgebeeld op de menukaart, al noemde hij de bohemiens in La Rotonde ‘het schuim der revolutie’. Daarentegen organiseerde zijn aanvankelijke medestrijder Lev Trotski, correspondent in Parijs voor een krant in Kyiv, er politieke bijeenkomsten en debatteerden liberalen, mensjewieken, monarchisten en anarchisten heftig over de toekomst van hun land.
Tot in de jaren twintig en dertig het rode regime de Russische ‘bourgeoisgemeenschap’ in Parijs tot klassenvijanden maakte. Beeldend kunstenaars waren niet afhankelijk van een taalgebied, maar de meeste emigré-schrijvers vervielen bij gebrek aan toegang tot lezers in Rusland in armoede. Nina Berberova zat winteravondenlang op één koffie in La Rotonde om warm te blijven voor ze decennia later doorbrak met De begeleidster.
Tegenwoordig serveren de obers in hun lange, witte schorten de dure café of apéro voornamelijk aan toeristen, de Macrons dineren er graag. Tijdens de betoging op 6 april tegen de ‘onrechtvaardig’ buiten het parlement om doorgedrukte pensioenwet ging deze keer de rode luifel met de naam La Rotonde in goudopdruk, als symbool van ‘de president van de rijken’, in vlammen op.
Nadat de Constitutionele Raad de pensioenhervorming vorige week definitief goedkeurde en de strijd leek gestreden, haalde partijleider Olivier Faure van de Parti Socialiste een Mexicaans spreekwoord aan: ‘Ze probeerden ons te begraven, ze wisten niet dat we zaden waren.’ De volgende nationale manif vindt plaats op 1 mei. De route in Parijs is nog onbekend, maar La Rotonde is gewaarschuwd.