Barcelona – Begin deze maand overleed de 39-jarige Roma-man Daniel Jiménez in een politiecel in Algeciras. Zelfmoord door ophanging, zei de Spaanse politie. Zijn familie gelooft er niets van. Op zaterdagmiddag 30 mei werd Jiménez opgepakt na een heftige woordenwisseling met een ex-vriendin op het strand van Algeciras. Tijdens zijn detentie zou hij volgens de politie diverse pogingen tot zelfmoord hebben gedaan. In de vroege ochtend van 1 juni lukte hem dat uiteindelijk. Hij had flarden van een deken als strop gebruikt.
De familie is ervan overtuigd dat er zich iets heel anders heeft afgespeeld in de politiecel. ‘Ze hebben hem vermoord’, zegt zijn zus in een video. Enkele uren voor zijn dood had Jiménez vanuit de cel met zijn vader gebeld. Hij zei dat het goed met hem ging en was opgelucht dat hij de volgende dag, na voorgeleiding aan de rechter, vrij zou komen. Geen spoor van zelfmoordneigingen.
De officiële versie laat veel vragen onbeantwoord. Juan de Dios Ramírez-Heredia, advocaat en activist voor de rechten van Roma, zette ze op een rij. Waar is het rapport van de lijkschouwing? Is de politie niet de eerste die er belang bij heeft om dat te verspreiden, als dat tenminste de officiële lezing ondersteunt? En wellicht nog verontrustender: waarom hebben de autoriteiten het lichaam van Daniel pas vier dagen na zijn dood aan de familie overhandigd?
De zaak staat niet op zichzelf. Vorige week dook in de Spaanse pers een video op die sterk deed denken aan het lot van George Floyd. Op de beelden, gefilmd door een bewakingscamera in de jeugdgevangenis van Almería, is te zien hoe zes bewakers zich op de achttienjarige Ilias Tahiri storten. Hij biedt geen verzet. Een bewaker drukt met zijn volle gewicht zijn knie langdurig op de hals van de Marokkaanse jongen. Hij overlijdt.
‘Niet alleen in de VS, ook in Spanje heeft de politie gedood uit racisme’, zei Marta Rosique van de Catalaanse linkse republikeinen vorige week in een parlementscommissie. Dat schoot voorzitter Patxi López in het verkeerde keelgat. De sociaal-democraat liet de ‘onjuiste en beledigende’ woorden van Rosique uit de Handelingen schrappen. Rosique beloofde de volgende keer met een lijst gedocumenteerde gevallen te komen. Ook die woorden werden geschrapt. ‘Het grote probleem van het racisme is dat de instituties het politiegeweld rechtvaardigen’, zei filosoof Xavier Antich op de radio. Die woorden kon voorzitter López in elk geval niet schrappen.