
In zijn nieuwste, We Are the Best, problematiseert hij deze ideeën aan de hand van de vriendschap tussen twee middelbareschoolleerlingen in Stockholm rond begin jaren tachtig. Bobo (Mira Barkhammar) en Klara (Mira Grosin) zijn in de ban van de punk, een stroming die volmaakt past bij de opstandige jaren waarin ze zich bevinden. De gymles staat bijvoorbeeld voor alles wat ze verafschuwen. Al die bloedserieuze kinderen die volgens de regels basketballen? Vergeet het maar. Ze vormen een bandje en schrijven een eerste nummer: Hate the Sport!
Instrumenten spelen kunnen ze beiden niet, maar Bobo en Klara zien in de muziek en leefstijl van punk de bouwstenen van wie ze zouden willen zijn. Dan ontmoeten ze Hedvig (Liv LeMoyne), een streng religieus, blond meisje dat prachtig gitaar speelt. Bobo en Klara zoeken contact met haar in de hoop dat ze hun muziekles zal geven. De interactie tussen de drie meisjes vormt de kern van de film: hoe ver gaan ze in het overnemen van elkaars ideeën, en is het mogelijk jezelf te blijven wanneer de druk groeit om cool te zijn, net als de anderen in het groepje?
In het beantwoorden van deze vragen vindt Moodysson een mooie metafoor. Om redenen die aanvankelijk onduidelijk zijn laat Hedvig haar nieuwe vriendinnen toe om haar prachtige haar te knippen en dat hapsnap te stileren in de stijl van punk. De gevolgen zijn in eerste instantie desastreus. Het meisje schrikt zich lam als ze zichzelf in de spiegel ziet. De reactie van haar moeder is nog erger. Die dreigt eerst met een strafzaak, maar besluit dan tot verdriet van haar dochter de punkmeisjes een schikking voor te leggen: in ruil voor afzien van aangifte doen bij de politie zouden Bobo en Klara het religieuze gedachtegoed van Hedvig moeten overnemen. Naar de kerk, bijbel lezen, vroom leven. Een slimme moeder: de druk die Bobo en Klara op Hedvig hebben uitgeoefend was onaanvaardbaar en wreed. Immers, slechts wanneer Hedvig haar haar in dezelfde punkstijl zou laten knippen, was ze welkom om in het bandje te spelen. Omgekeerd: dat Bobo en Klara niet bereid zijn zich te conformeren aan Hedvig door godsdienstig te worden, spreekt dus boekdelen. Bobo en Klara vinden die moeder een verschrikking.
Rond dit thema – de druk tot conformeren tegenover het ontwikkelen van een eigen identiteit – creëert Moodysson de relatie tussen de drie meisjes met nuance en gevoel. Zonder dat in de vertelling iets te veel wordt gezegd illustreert hij dat verzet en eigenzinnigheid niet alleen bepalend zijn in de punk, maar dat ze onafwendbaar aanwezig zijn wanneer tieners ontdekken wie ze werkelijk kunnen of willen zijn. Een crisis komt wanneer Bobo en Klara op dezelfde aantrekkelijke jongen, lid van een punkbandje, verliefd worden. De vriendschap wordt op de proef gesteld. Teleurstelling en verraad komen in het spel.
Door een dwingend beeld- en geluidsritme en een visuele stijl gekenmerkt door felle kleuren schetst Moodysson een wereld waarin overleven niet mogelijk is zonder opstand. Het zich instinctmatig keren tegen bestaande denkbeelden is als zuurstof voor deze tieners. Een prachtige scène aan het begin van de film zet de toon: Klara en Bobo zijn bezig met een of ander experiment, waarbij speelgoeddieren met veel enthousiasme in de fik worden gezet. Het is een soort Apocalyps die nodig is voordat iets nieuws mogelijk wordt op deze leeftijd.
Te zien vanaf 6 maart
Beeld: We Are the Best van Lukas Moodysson (Wild Bunch).